AICA Oorkonde uitgereikt aan YVI Magazine

Dinsdagavond 27 november reikte Robert-Jan Muller, voorzitter van AICA Nederland in &FOAM te Amsterdam de AICA Oorkonde 2012 uit aan Welmer Keesmaat voor het fototijdschrift YVI Magazine. Welmaat is oprichter, redacteur en vormgever van het tijdschrift.

De jury stelde: 'Het lijkt vooralsnog niet al te gewaagd te veronderstellen dat YVI Magazine mettertijd in het rijtje van Nederlands beste vaktijdschriften op het gebied van visuele cultuur zal worden opgenomen.'

Welmer Keesmaat zegt in een reactie: 'Het betekent voor mij een bijzondere erkenning, met name omdat het uit de hoek van kunstcritici komt. Ik maak YVI Magazine alleen, daarom ben ik blij dat het op deze manier wordt opgemerkt.'

De AICA Oorkonde wordt jaarlijks toegekend aan afwisselend een Nederlandse instelling, tentoonstelling of (zoals dit jaar) een publicatie. De jury bestond uit de AICA leden Alied Ottevanger, Lily van Ginneken en Alexander Mayhew. De stemming werd gehouden onder de 150 leden van AICA Nederland, waaronder kunstcritici, docenten aan kunstacademies en universiteiten en tentoonstellingscuratoren.

De laudatio werd uitgesproken door Hester Keijser, publicist en gespecialiseerd op het gebied van fotografie. Zij is creative director van East Wing, een internationaal platform voor fotografie in Doha. Sinds 2006 publiceert en redigeert zij de fotoblog Mrs. Deane. Samen met Joerg Colberg beheert zij The Independent Photo Book blog.

Hieronder volgt de volledige tekst van haar laudatio.

Een beeldverslag van de avond treft u op het blog van Trendbeheer.

Geachte aanwezigen, beste Welmer,

Normaal worden laudationes uitgesproken door oude bekenden, dan wel door publieke figuren. Ik acht de kans groot dat in dit geval, hier vanavond, de meesten van u mij, Hester Keijser, niet kennen. U vraagt zich terecht waarom ik de lofrede voer bij deze uitreiking van jullie oorkonde aan Welmer Keesmaat van YVI Magazine.

Het is op Welmer's verzoek dat ik hier sta, maar tot voor kort hadden wij elkaar nog nooit gesproken. Ik ben dus ook geen oude bekende van Welmer. Zijn tijdschrift was dat wel voor mij, en Welmer op zijn beurt was goed bekend met mijn Engelstalige blog over fotografie, mrs.deane, die vroeger ongeveer bovenin zijn feedreader zat. Ik wist niet eens dat we in dezelfde stad woonden, op nog geen 10 minuten fietsen afstand! Dat is wat het internet met een mens doet. Het verbindt en scheidt ons via nieuwe lijnen.

Ik denk dat ik door Welmer ben uitgenodigd omdat wij beiden, dankzij de mogelijkheden die het internet ons biedt, een eigen presentie, een naam en een bijbehorende 'global audience' hebben opgebouwd en laat ik daar aan toevoegen dat wij dat enigszins stilletjes en uit het zicht van het Nederlandse kunstpubliek hebben gedaan, omdat we in het Engels publiceren en omdat we geen van beiden heel erg op de voorgrond treden als de makers van. Dat ligt niet in onze aard. Het is wat we doen dat voor ons moet spreken, en niet wie wij zijn.

Welmer's YVI Magazine, gestart in 2007 als een eindexamenproject, wordt inmiddels gedrukt in een oplage van 4000 exemplaren, waarvan de meeste worden verkocht buiten Nederland, onder meer in Korea, Japan, China, Amerika, het Verenigd Koninkrijk, Duitsland en Polen. Van de 300 vaste abonnees wonen er slechts 100 in Nederland. Vanuit mijn positie als blogger, maar ook als artistiek leider van East Wing, een internationaal platform voor fotografie uit Qatar, ben ik met vele van de fotografen die hebben meegewerkt aan de zeven edities van YVI bekend dan wel bevriend. Met andere woorden: Welmer en ik hebben gemeen dat we vanuit Nederland opereren op een voornamelijk internationaal terrein, en daar vaak meer resonantie vinden dan op het thuisfront. Vandaar dat ik enorm verheugd ben met deze erkenning door AICA hier in Amsterdam van Welmer's prestatie: een kwalitatief hoogstaand tijdschrift financieren, inhoud geven, vorm geven en uitgeven, in zijn eentje. Welmer, weet je wat jij moet doen? Ik zou me in jouw plaats trots voelen, en ik hoop dat je dat ondanks je bescheidenheid ook daadwerkelijk doet nu.

Toen we elkaar afgelopen vrijdag spraken, vergeleek ik YVI met Brand Eins, een favoriet Duits tijdschrift waarin economische processen in hun bredere sociale en politieke samenhang worden belicht. Zowel YVI als Brand Eins zijn per nummer opgebouwd rond een bepaald thema waarvan de redactie de actualiteit laat zien. Rond elk thema worden verschillende visies geschaard, zodat de lezer zich kan informeren via meerdere invalshoeken, benaderingen en inzichten, om tot een eigen, uitgewogen beeld te komen. Net als elke goede diamant is een themanummer geslaagd als het de juiste hoeveelheid facetten toont. Als ik de vergelijking mag doortrekken, dan ben jij zo'n beetje de Nederlandse Wolf Lotter, de Brand Eins redacteur die uitvoerige teksten schrijft bij het zwaartepunt van elk themanummer, en zo de samenhang bewaakt.

Je hebt me ook verteld dat bijna elk nummer een moment heeft waarop je denkt dat er nog iets mist om het geheel op zijn plaats te laten vallen, om de juiste veelzijdigheid te bereiken die je je onderwerpen wil meegeven. Logischerwijs geeft het vinden daarvan enorme voldoening. Minder logisch, eerder intuitief noemde je de manier waarop je telkens tot de keuze voor een thema komt, maar ook intuitie is sturend en behoeft een welontwikkeld gevoel voor richting, gebaseerd op ervaring en kennis. Die gerichtheid van onze intuitie maakt dat zij zich kan ontwikkelen, en wij met haar. Die beweging zien we ook terug in de opeenvolgende uitgaven van YVI, die daarmee tegelijkertijd gelezen kunnen worden als een soort Werdegang van Welmer Keesmaat, een Welmer-gang zo je wilt.

Het eerste nummer Borders, dat je als eindexamenproject samenstelde en dat echt nog anders ingericht en vormgegeven is dan de vervolgnummers, ging over het verkennen en verleggen van sociale en politieke grenzen, en staat voor de drempel die je oversteekt van studie naar werk. Consumption, dat enige maanden daarna verscheen als eerste handelsuitgave, had wederom een sterk sociaal-politieke engagement, en ging over sustainability, over het op zich nemen van verantwoordelijkheid t.a.v. hetgeen wij mensen verbruiken en aan de kringloop teruggeven. Modern Explorers overstijgt de grenzen uit Borders in het zoeken naar wat er voor de huidige generatie nog te ontdekken is. In Religie en Rituelen is er behoeft aan een stap op de plaats en reflectie terug op het zelf, en vraagt wat er overblijft als je geen echt honk of houvast meer hebt. Is het Science and Technology? Zo ja, wat kunnen we met de bevindingen van wetenschap en technologie aanvangen, en welke gevaren en valstrikken liggen er op de loer? De Portrait issue gaat in op de zichtbaarheid en de presentie van de mens. Vallen die twee samen, of kan de mens ook onzichtbaar aanwezig dan wel zichtbaar afwezig zijn? Hier duidt Welmer mede op zijn eigen rol als uitgever en maker van het tijdschrift, dat eveneens getekend was door zijn onzichtbare presentie achter de schermen. Het huidige nummer, dat hier gepresenteerd wordt, gaat eindelijk de Confrontation aan, met zichzelf, met de ander en met de dingen in de wereld die er (voor ons) toe doen. Welmer, je treedt nu letterlijk en figuurlijk naar buiten, een moment dat haast als vanzelf gemarkeerd wordt door de toekenning van de AICA award. Vanaf nu is Welmer Keesmaat niet meer weg te denken van de wereld van de fotografie en de hedendaagse beeldende kunst, dan wel als uitgever, als zelfstandig fotograaf, als vormgever en wellicht in de toekomst als tentoonstellingsmaker. Welmer, ik weet niet of ik namens alle aanwezigen spreek als ik zeg: jouw bijdrage aan en jouw aanwezigheid in deze wereld worden zeer gewaardeerd.

Overigens ben ik van mening dat Welmer erelid moet worden van AICA, zodat hij wereldwijd vrij toegang heeft tot musea en zijn kennis van de hedendaagse fotografie verder kan uitbouwen. Ik dank voor uw aandacht, en geef nu graag het woord aan Robert-Jan Muller, die het oordeel van de jury zal voorlezen.