[photopress:Isa_Genzken_512.jpg,full,alignleft]De Biënnale van Venetië, Art Basel, documenta 12 en Skulptur Projekte Münster 07: in de week van 8 tot 16 juni openden deze kunstmanifestaties bijna op hetzelfde moment. Hoofdredacteur van Kunstbeeld Robbert Roos ging de uitdaging aan en maakte zijn eigen Grand Tour langs de persopeningen. Van zijn reis, beginnend in Venetië en eindigend in Münster, hield hij een logboek bij. Zijn observaties betreffen niet alleen de beeldende kunst, maar ook zaken die hij langs het traject waarneemt. Hij veroorlooft zich in het logboek uitspraken die waarschijnlijk niet in gedrukte vorm in Kunstbeeld zouden verschijnen ('In Nederland waren we te bescheten om het grote beeld [de buttplug- kabouter van Paul McCarthy, RJM] in de écht openbare ruimte te zetten'). Lees het levendige verslag van Robbert Roos, met foto's van eigen hand, door hier te klikken op http://www.kunstbeeld.nl/GrandTour_2007/

[photopress:Lelies.jpeg,full,alignleft]

Een kunstcollectie is langzamerhand voor veel bedrijven een vanzelfsprekende manier om zich te profileren. De meest bekende zijn wellicht de collecties van KPN en TNT post, die van de ABN Amro bank, Akzo Nobel en Rabobank. Bedrijfscollecties hadden tot in de jaren tachtig vooral het doel de medewerkers 'iets anders voor te schotelen dan de typemachine en het gebakken ei in de lunchpauze', zoals het toenmalig hoofd van de afdeling Kunst & Vormgeving van KPN, Ootje Oxenaar, het treffend formuleerde. Inmiddels is de aandacht verschoven van het collectioneren als interne aangelegenheid naar het aanleggen van een kunstcollectie als middel tot representatie. Ook bedrijven als Fortis, ING bank en Interpolis bezitten nu een aanzienlijke collectie van hedendaagse  kunst. De bedrijven hebben professionele medewerkers in (vaste) dienst die traditioneel museale taken als collectioneren, beheren, conserveren en tentoonstellen in hun pakket hebben. Daarnaast zijn de bedrijven gedegen concurrenten van musea geworden. Niet alleen vanwege het aankoopbudget (dat soms het budget van grote musea overstijgt), maar tevens door de gretigheid waarmee ze zich op de kunstmarkt storten. Op galerieopeningen en kunstbeurzen in binnen- en buitenland zijn vaak meer bedrijfscollectioneurs te vinden dan museummedewerkers.

[photopress:RichardBillingham.jpeg,full,alignleft]

Een veertigtal bedrijven met een kunstcollectie heeft zich in 2005 verenigd in het samenwerkingsverband Vereniging Bedrijfscollecties Nederland (VBCN). Dit platform is niet alleen bedoeld om onderling van gedachten te wisselen en activiteiten te ontplooien, maar tevens om 'in dialoog te treden met vertegenwoordigers van het museale, commerciële of kunstenaars-circuit', zoals op de website van VBCN wordt gesteld. De website geeft een beeld van de collecties van de verschillende leden. Een link naar de bedrijven zelf geeft meestal geen informatie over de collectie. De Rabobank echter lanceerde in april 2006 als eerste een speciale kunstwebsite: www.rabokunstcollectie.nl . Om de site van de VBCN te bezoeken, klik op www.vbcn.nl .

Janneke Wesseling schreef een kritiek op documenta 12 in NRC Handelsblad van 22 juni jl. Met haar vriendelijke toestemming wordt de tekst hieronder op de AICA site  overgenomen.

DOOR EEN GAT IN DE RUIT

Documenta 12 is een vormeloze manifestatie  –  door Janneke Wesseling

[photopress:coleman1.jpg,full,alignleft]

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Bij de twaalfde Documenta in het Duitse Kassel draait alles om het begrip ´Bildung´. Maar iets meer structuur en ordening had de tentoonstellingen geen kwaad gedaan.

Een ongeschoren Harvey Keitel met lang haar, gekleed in joggingpak loopt langzaam over het lege filmdoek. Hij praat in zichzelf. Soms houdt hij stil bij een kartonnen decorstuk van een antieke zuil, een paar brokstukken van een tempel. De teksten lijken ontleend aan een Griekse tragedie of een stuk van Shakespeare. Keitels gedragen stem roept de taferelen op die hij voor zijn geestesoog ziet: een slagveld met stervende soldaten, een tribunaal, een leeg paleis. `Take heed, oh man; see to what thou art proceeding while thou torturest thine heart! Growns of stress fill the air. The famine ceases but the plague emerges from the graves.´

De Ierse kunstenaar James Coleman maakte de film Retake with evidence (2007), in opdracht van de Documenta. Het werk is een aanklacht tegen geweld en onderdrukking in de wereld, in een taal die van lang geleden is. Coleman geeft geen informatie over het werk en over de herkomst van de teksten. Dat is ook niet nodig; de sobere vormgeving, strakke regie, en ingehouden emotionaliteit maken de film tot een universeel drama dat op een intuïtieve manier te begrijpen is. Read more

[photopress:be_com_ing_dutch.jpg,full,alignleft] Vorige week viste ik uit een flyerverzameling een zalmkleurig boekje met de titel 'Be(com)ing Dutch', dat sinds vorig jaar in omloop is. Het behelst een woordenboek voor een project dat onder meer de 'huidige processen van in- en uitsluiting in Nederland onderzoekt.' Het boekje functioneert voortreffelijk: ik voel me met genoegen uitgesloten! Na zorgvuldige lezing heb ik ontdekt dat ik met een dergelijke onzorgvuldige, overbodige en elitaire discussie zeer weinig affectiviteit heb.

Onzorgvuldig

Ik ga uit van de Nederlandse vertaling omdat ik aanneem dat ik deze het best begrijp. Helaas is deze vertaling nogal onzorgvuldig. 'Wij denken eigenlijk dat er geen één "Dutchness" is.' lijkt mij een zeer matige vertaling van 'We do think that, in fact, there is no fixed Dutchness.' . Dergelijke onzorgvuldigheden zijn extra jammer omdat het boekje beknopt probeert te zijn en alles op een goudschaaltje zou moeten hebben gewogen. Dan zouden brisante fouten als 'als we in essentie allemaal heel anders zijn" als vertaling van 'if we are potentially all very different' zijn voorkomen. Zelfs het basisbegrip 'Nederlands' wordt wollig omschreven. 'We willen "Nederlands" verbeelden [?] als een multiculturele term, die onze gehele gemeenschap te allen tijde [?] beschrijft en omvat, een term die verder reikt dan de juridische en nationale grenzen van die gemeenschap.' Bestaat 'Nederlands' dan überhaupt nog wel? Ik vind het prachtig als je 'wereldburger' wil zijn of een 'wereldmuseum' wilt oprichten, maar noem dat dan ook zo.

Overbodig

'Ons voorstel is dat kunst een plaats in de maatschappij beschrijft waar men kan experimenteren, ondervragen en ontdekken.' De opstellers stellen dat het museum altijd een politieke functie heeft gehad en dat het één van de weinige instituten in het openbare domein is die ons nog rest.  Read more

Met vriendelijke toestemming van Din Pieters, hoofdredacteur van Museumtijdschrift, is hier haar artikel over documenta 12 overgenomen. Deze tekst verscheen rijk geïllustreerd in het julinummer (nr 5, 2007) van Museumtijdschrift. Om naar de website van Museumtijdschrift te gaan klik hier op www.museumtijdschrift.nl

Hoe actueel is de Documenta die eens in de vijf jaar in Kassel plaatsvindt? Al sinds de eerste aflevering in 1955 trekt de tentoonstelling massa’s bezoekers op zoek naar de nieuwste trends in de kunst.

[photopress:IoledeFreitas.jpg,full,alignleft] 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

In één dansende golfbeweging neemt de installatie van de Braziliaanse Iole de Freitas (1945) bezit van het Museum Fridericianum. Buiten contrasteren de elegant gebogen lijnen van staal met ‘zeilen’ van mat en transparant plexiglas mooi met de streng-symmetrische gevel van dit classicistische gebouw, het hart van Documenta 12. Binnen dwingen dezelfde meanderende lijnen en vlakken de bezoeker tot omtrekkende bewegingen. Tegenover het grote gebaar van De Freitas brengen de Rus Anatoli Osmolovsky (1969) en de Chinees Zheng Guogu (1970) speelgoedtanks van brons en gefrituurd deeg in stelling. Nog twee andere kunstwerken vragen hier aandacht, beide zijn rond 1970 ontstaan. Het kleurige seriële werk van Charlotte Posenenske (1930-85) houdt zich nog wel staande, maar de geschakelde, transparante acrylstrips van Mira Schendel (1919-88) komen door het bescheiden formaat en de materiaalovereenkomst met De Freitas eigenlijk niet goed tot hun recht. Deze zaal geeft in een notedop weer waar het de artistiek directeur van Documenta 12, Roger M. Buergel, om gaat. Met de migratie van vormen als een van de uitgangspunten koos de Oostenrijker samen met de feministische curator, en echtgenote, Ruth Noack, voor opvallend veel onbekende vrouwelijke kunstenaars uit alle windstreken en tijden. Nooit eerder werden Perziche tapijten, Mogul miniaturen, geborduurde Russische gezichtssluiers en een Malinees bruidskleed zo gecombineerd met hedendaagse kunst. Je kunt de werken louter formeel bekijken en vorm, kleur, formaat en materiaal met elkaar vergelijken. "Vertrouw op je ogen", zegt Buergel in een ipod- rondleiding, tegelijk waarschuwt hij dat kunst zonder inhoud tot decoratie vervalt. Read more

[photopress:Hamel_06.jpeg,thumb,alignleft] Stichting De Moffarts in België looft een prijs uit aan een kunstkritiek afkomstig uit de regio Benelux, Duitsland, Frankrijk en Verenigd Koninkrijk. De prijs heeft als onderwerp 'Kunst in de Media'. De ingezonden bijdrage moet betrekking hebben, aldus het reglement, op de promotie van de beeldende kunsten in het genoemde gebied en betreft met name kunstwerken, kunstenaars, tentoonstellingen en musea. Tevens dienen de bijdragen in 2006 voor het eerst verschenen te zijn in de audiovisuele pers (radio of televisie) of via multimedia (bijvoorbeeld op het internet). De inzendingen dienen uiterlijk 16 september 2007 ingediend te worden bij Stichting De Moffarts. De winnende inzending wordt bekroond met een geldprijs van Euro 2500,-. De uitreiking van de prijs vindt plaats op 22 november 2007 te Brussel.

Stichting De Moffarts, gevestigd op het landgoed Het Hamel te Lummen (B), werd in 1997 opgericht met een legaat van barones Marie-Louise de Moffarts. Haar broer, André de Moffarts legateerde in 2004 eveneens zijn vermogen aan de Stichting, met als doel de kunstbeoefening en historisch onderzoek te stimuleren. De Stichting streeft ernaar een cultureel centrum van kunst en cultuur op Europees niveau te worden en een ontmoetingsplaats voor zowel jonge als gevestigde kunstenaars en onderzoekers. Voor de reglementen van de prijs klik hier op http://www.stichting-demoffarts.be/NL/internationaleprijs.html

[photopress:hotel1.jpeg,thumb,pp_image] Ook voor degene die nog nooit een skivakantie heeft beleefd, weet de website Vuedesalpes.com op een wonderlijke manier de sfeer van een verblijf in de Zwitserse Alpen op te roepen. Het heldere licht, de scherp afgetekende grijze en sneeuwwitte bergen tegen de lichtblauwe lucht, de architectuur van de hotels en terrassen in jaren-50 en -60 stijl: voor de ervaren wintersportganger is het een bekend beeld. Echter, hotel Vue des Alpes, gelegen op een hoogte van 1688 meter, is een fictief oord, gecreëerd door de Zwitserse kunstenaars Monika Studer en Christoph van den Berg. Vanaf 2001 maakt het kunstenaarspaar virtuele voorstellingen van het hotel en zijn omgeving, een indrukwekkend alpinelandschap. Ze lijken hiermee een eigentijdse variant te geven van de 19-de eeuwse romantische alpenvoorstellingen van de Zwitserse schilder Alexandre Calame. In museumtentoonstellingen in Zwitserland en daarbuiten recreëren Studer en Van den Berg de panoramische landschappen en het hotel op grote schaal door middel van installaties. De bezoeker van de website kan een verblijf van 5 dagen boeken in hotel Vue des Alpes. In het arrangement zijn wandelingen begrepen, de huur van een waterfiets op het bergmeer en een tocht per virtuele Luftseilbahn naar de net zo virtuele Gleissenhorn, waar de bezoeker een adembenemend uitzicht ervaart. Om de site te bezoeken klik hier op www.vuedesalpes.com  

Begin augustus is de shortlist van genomineerden voor de Aica Oorkonde 2004-2006 bekend. De Aica Oorkonde wordt dit keer toegekend aan een Nederlandse instelling op het gebied van hedendaagse kunst, die in de periode 2004-2006 op uitzonderlijke wijze is opgevallen met een consistent vernieuwend beleid. Uitsluitend Aica leden kunnen hun stem uitbrengen op een instelling naar hun voorkeur (via internet en post). De instellingen op de shortlist worden door een pleitbezorger vanuit de Aica aan de kiezende leden voorgesteld met een korte enthousiasmerende introductie. Begin augustus zullen de Aica leden van de shortlist en de procedure op de hoogte gesteld worden. De uitreiking van de Aica Oorkonde aan de winnende kunstinstelling vindt in 2008 plaats tijdens een openbaar evenement.

De Aica Oorkonde wordt jaarlijks wisselend toegekend aan een tentoonstelling, een publicatie en een kunstinstelling. In 2009 wordt de Oorkonde uitgereikt aan een tentoonstelling, in 2010 aan een publicatie. In 2007 ging de Aica Oorkonde naar het Bonnefantenmuseum voor de tentoonstelling ‘Anschool’ van de Zwitserse kunstenaar Thomas Hirschorn. Tijdens de druk bezochte uitreiking in het Amsterdamse Stedelijk Museum op 26 januari jl. hield Hirschorn bij hoge uitzondering een lezing over zijn werk.

[photopress:200707Kunstbeeld_1.jpg,full,alignleft] Kunsttijdschrift Kunstbeeld wordt per 1 juni uitgegeven door uitgeverij Veen Magazines. Kunstbeeld, dat onder hoofdredactie staat van Robbert Roos, past volgens Veen directeur Hans van Vloten zeer goed in de portefeuille van zijn uitgeverij. Veen geeft op dit moment special interest tijdschriften uit als Filosofie Magazine, Historisch Nieuwsblad en Ingenieur, Techno!. Van Vloten: 'Onze lezers willen diepgang, maar geen jargon; de toegankelijkheid en de aantrekkelijke presentatie van het publieksblad en de kennis van zaken van het vakblad. Kunstbeeld past helemaal in dat profiel.'

Voor de overname werd Kunstbeeld uitgegeven door P/F-Kunstbeeld vof, dat onlangs besloot al zijn activiteiten te stoppen wegens persoonlijke redenen van de eigenaar.

[photopress:imkino.jpg,thumb,alignleft][photopress:ganzeecke_1_2.jpg,thumb,centered]

www.Myvillages.org Is een project van de kunstenaars Kathrin Böhm (D/GB), Wapke Feenstra (NL) en Antje Schiffers (D). Deze website is een neerslag van tentoonstellingen, kunstprojecten en symposia die Myvillages.org als stichting organiseert in verschillende Europese landen. Het bijzondere is, dat de activiteiten zich uitsluitend afspelen in dorpen op het platteland. Onderwerp is dan ook hoe hedendaagse kunst, die bij uitstek urbaan is, zich een rol kan aanmeten in een rurale omgeving. Böhm, Feenstra en Schiffers zijn zelf afkomstig van het platteland en besloten om vanuit hun 'roots' kunstprojecten op te zetten in dorpen, waarin participatie en procesmatigheid centraal staan. Ze willen daarmee het fenomeen dorp binnen de eigentijdse culturele discussie een plaats geven. Inmiddels is een aanzienlijke groep kunstenaars betrokken bij de activeiten van de Myillages.org en breidt het aantal gerelateerde projecten zich uit. De projecten en symposia worden als publicatie (catalogi, tijdschriften, dvd's etc.) verzameld in een draagbare documentatie, onder de naam Bibliobox. Deze kist (waarin zich naast documentatie tevens projectieapparatuur en een laptop bevinden) reist mee naar de verschillende stations van activiteiten van Myvillages.org. De virtuele Bibliobox is te bekijken op www.bibliobox.org. Klik op www.myvillages.org voor de projecten.