Laudatio AICA Oorkonde 2014

Onderstaande laudatio werd uitgesproken door Laurie Cluitmans tijdens de uitreiking van de AICA Oorkonde 2014 aan Witte de With en AA Bronson op 9 december j.l.

Laurie AICA
Laurie Cluitmans

 

Dear AICA members,

Dear Defne Ayas,

Dear Sarah van der Tholen,

Dear AA Bronson,

Dear Marina Abramović,

Dear Nils Bech,

Dear Ryan Brewer,

Dear David W. Buchan,

Dear Michael Buhler-Rose,

Dear Elijah Burgher,

Dear Oisin Byrne,

Dear Nicolaus Chaffin,

Dear TM Davy,

Dear Michael Dudeck,

Dear Robert Flack,

Dear General Idea,

Dear Matthias Herrmann,

Dear Reima Hirvonen,

Dear Derek Jarman,

Dear K8 Hardy,

Dear Mike Kelley,

Dear Bradford Kessler,

Dear Terence Koh,

Dear Sebastien Lambeaux,

Dear Gareth Long,

Dear Carlos Motta,

Dear Mr. and Mrs. Keith Murray,

Dear Sands Murray-Wassink,

Dear Tom de Pekin,

Dear Chrysanne Stathacos,

Dear Scott Treleaven,

Dear Jeffrey Vallance,

Dear Louwrien Wijers,

Dear All,

 

We are gathered here today in honour of the exhibition 'The temptation of AA Bronson' that took place from the 5th of September 2013 to the 5th of January 2014, here at Witte de With. Although the title directly referred to AA Bronson, the long list of artists from this introduction, makes it clear this was not "just" a solo exhibition, but also not "just" a collaborative effort. Somehow, in this exhibition, there seemed to be a different sense of commitment between all the artists involved, based on a deeply and mutually felt empathy.

Within the context of this laudation and gathering today, organized by AICA – which is of course the association for art criticism in the Netherlands – it seems only fitting to have this award ceremony accompanied by some local art critical thoughts. Simultaneously with this laudation, an art critical debate is taking place in Amsterdam. With its evocative title It's very political: engagement in the arts, the debate hints towards a discussion that is most likely as old as our modern notion of art: the assumption that arts and culture have withdrawn from society and now no longer have any influence. The central character of the debate claims not only that art no longer has any influence on society, but also that art no longer surprises, that engaged art has become an exercise of leftwing political thinking and most of all that 'the world won't listen'. Somewhat ironically, it brings to mind the legendary album of The Smiths 'The world won't listen', or the, in my mind equally legendary, eponymous film by Phil Collins. Needless to say, these claims sparked, or 're-sparked', a debate in Dutch newspapers, and are now brought to the stage by the Akademie van Kunsten. Considering that most of these initial written words of wisdom on the topic came from respected men, middle aged, with the right Dutch accent, (who by the way didn't write about this exhibition), I feel a need to respond.

 

To engage is something heartfelt, urgent, not just now, but also in parallel temporalities, and it is a desire that modestly returned in the many discussions between this year's AICA jury, consisting of Jhim Lamoree, Nanda Jansen and myself. One thing that became clear from those discussions is that we were all somehow grounded in different little pockets of the world, with different voices and different engagements. These discussions led to a selection of exhibitions that nonetheless shared our preoccupations: exhibitions that not only address, but also somehow artistically sublimate the controversies of the time we live in, the society we are part of:

 

  • The strong, politically subversive and provocative exhibition 'Fear at the core of Things' by Christoph Schlingensief in BAK, Utrecht;
  • The visual and conceptual entanglements between a political system and art, its hopes and disillusions, in the exhibition 'Lissitzky – Kabakov, Utopia and Reality' in the Van Abbemuseum, Eindhoven;
  • The interweaving of historic and contemporary craftsmanship with notions of labour in 'Hand Made' at the Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam;
  • The life of artworks, its meaning caught between past and future, in the collection presentation 'Once upon a time…The collection now', also in the Van Abbemuseum, Eindhoven.
  • And, of course: 'The temptation of AA Bronson', here at Witte de With, Rotterdam.

 

I first met AA during an evening at the art space Rongwrong in Amsterdam, after he had just given a lecture at the Studium Generale at the Rietveld Art Academy. During the lecture that afternoon, AA discussed 45 years in 45 minutes; he talked about his love for books and magazines, the usage of low cost materials and viral projects, the early days of General Idea and his partners for 25 years Felix Partz and Jorge Zontal. He spoke of the self-portraits of General Idea, moving from slightly ironic puns and poodles, to the harsh reality of a crisis that politicians refused to acknowledge or recognize. And then, the question that silenced the audience: How to be an artist after a sharing of 25 years of both art and everyday life, had so abruptly ended? AA ended his lecture with how he became a healer and how his healing practice became part of his art. Something we somehow inexplicably thought to sense that night at Rongwrong.

The friendships, community, collectivity and human caring AA spoke of, with such intimate tone of voice, resurfaced when I visited the exhibition 'The Temptation of AA Bronson' in Witte de With. Feeling both stimulated and deeply moved, I was somehow caught off guard by some of its oversights and confused when trying to pin point these affects back to the exhibition, as art critics tend to do. This was clearly no average solo show nor an average retrospective. Was AA present as artist, as curator, as subject, as catalyst?

He invited all the aforementioned artists, younger and older friends, and some friends that are sadly no longer with us today. It somehow felt so natural to see artists like Louwrien Wijers and Sands Murray Wassink here in this context. Before this exhibition, they had talked often about AA and how his presence as an artist and human being had been so very important to them. Somehow, this exhibition banned the terminology of the artist as curator or notions of collaboration. All artists where present with their own identity and voice, yet spoke and speak to each other and the visitor on a deeper level.

Actually, AA's presence in Witte de With started on the 14th of March 2012 at the time of the waning half moon. He performed a ritual blessing, with no audience at a secret location, to inaugurate Defne's new program here. Although the exhibition 'The temptation of AA Bronson' is no longer here, it feels as though it has shaped the walls of Witte de With. I can still almost smell it; I can still almost see it; the impressive collection of queer zines from Punk times to now; the clinical beds of Marina Abramovic inviting us for a sense of concentration and isolation; the tantric and evocative drawings of General Idea; the beautiful collection of perfumes of Sands Murray Wassink; the mandala of rose petals, carefully laid out by Chrysanne Stathacos; the daunting performance of a man, his body painted, tied to a dog leash; the two large white boxes offering a hint of an unknown ritual that seemed to had taken place just before.

On the top floor an abrupt change in atmosphere: the strong scent of sage suffusing the body immediately and unremittingly; classic vitrines displaying The Ancestors: AA's personal archive of books and curiosa; in the background Dolly Parton singing 'I will always love you' in a video work by Mr and Mrs Keith Murray; the black walls covered with texts from Gustave Flaubert's The Temptation of Saint Anthony; and then: the strange realization of the mirroring of life and death, literally in the darkened exhibition space.

The body, spirit, sex, religion, death, rituals and magic, collaborations and collectivity, all brought together in magic seals, crystals, mirrors, nudes and bodily juices. Objects merged with environments, archives and performative presences that could still be felt without the activating body. Together they invoked perceptions, experiences and recollections as auditory, tactile, aromatic and somatic as they are visual. Speaking to both the mind and body of the visitor, directly through the senses. Its meanings diffused, they resisted capturing, and as Deborah Cherry once wrote: 'any certainty that the sensory affect will have a further effect'. The exhibition somehow touched on different memories too, that did not necessarily have to be personal. It brings to mind other social and historical relations. The artworks of many young upcoming artists and the works of artists that are no longer with us, together brought to life those social and historical memories, and clearly showed how they still exist in the present. Somehow it felt, as if the exhibition itself had exercised some kind of healing session over its visitors and both mourned and redeemed the alternative bodies of history.

'The Temptation of AA Bronson' brought a feeling of generosity towards all the participating artists and artworks, woven together by temptations, as the title suggests. Gustave Flaubert based his work La Tentation de Saint Antoine on the story of the third-century saint who lived on an isolated mountaintop in the Egyptian desert. It reads as a night during which Anthony is besieged by carnal temptations and philosophical doubt. Somehow the work shows, by its very eccentricity, not to say absurdity, the way writing for Flaubert was, for all its obvious external concerns, it was a profoundly personal matter and struggle for perfection. A struggle perhaps reflected in the fact that he wrote three different versions, the last of which he published in 1874.

'The temptation of AA Bronson' opened up new ways of thinking about modern subjectivity. As an exhibition created by a very particular subjectivity it made personal histories, gestures, fears, energies, desires and of course temptations collapse. Exactly because of this subjectivity, it demands a different way of relating to it, it demands from us art critics, a different vocabulary that goes beyond the standard notions of retrospective and collaborative practice, beyond the sensory impulse and immersive environments. Beyond one subjectivity. Beyond one world. And so it is with this that I would like to end this laudation: We are listening, and we do care. Congratulations AA Bronson and Witte de With.

UITNODIGING UITREIKING AICA OORKONDE 2014

Het bestuur van AICA Nederland nodigt u van harte uit voor de uitreiking van de AICA Oorkonde 2014 aan Witte de With Center for Contemporary Art in aanwezigheid van AA Bronson op dinsdag 9 december 2014. De officiele uitreiking vindt plaats in Witte de With, Rotterdam.

Chrysanne Stathacos, The Rose Mandala Mirror (of Three Reflections)
Chrysanne Stathacos, The Rose Mandala Mirror (of Three Reflections)

AICA Nederland kent de AICA oorkonde 2014 toe aan de tentoonstelling 'The Temptation of AA Bronson' die van september 2013 tot januari 2014 te zien was bij Witte de With Center for Contemporary Art.

Programma:

16.30 – 17.00
Inloop en ontvangst

17.00 – 18.00
Welkom door Defne Ayas, directeur Witte de With
Welkom namens AICA door Robert-Jan Muller, voorzitter AICA Nederland en voorlezing van het juryrapport
Laudatio door Laurie Cluitmans, jurylid AICA Oorkonde 2014
Uitreiking AICA Oorkonde 2014
Dankwoord Witte de With en AA Bronson

18.00 – 19.00
Aansluitende borrel. Er is tevens gelegenheid tot het bezoeken van de tentoonstelling 'Dai Hanzhi: 5000 Artists'.

Adres Witte de With: Witte de Withstraat 50 3012 BR Rotterdam

U wordt verzocht uw komst per e-mail te bevestigen: reservations@wdw.nl

Genomineerden Prijs voor de Jonge Kunstkritiek 2014 bekend

jkk-bg

De genomineerden van de Prijs voor de Jonge Kunstkritiek 2014 zijn bekend gemaakt. Op donderdag 11 december worden de winnaars van de categorieen Essay (prijs: Euro 2.500 persoonlijke mentor) en Recensie (prijs: Euro 2.500 persoonlijke mentor) gepresenteerd in het Stedelijk Museum Amsterdam. Voor deze vierde editie ontving de organisatie 28 inzendingen in de categorie Essay, 25 inzendingen in de categorie Recensie en 5 inzendingen in de categorie Visuele Kritiek. De jury nomineert in totaal 6 auteurs:

ESSAY

Laure van den Hout, 1986

Sarah Kesenne, 1980

Fabienne Rachmadiev, 1985

 
RECENSIE

Laurens Otto, 1988

Richtje Reinsma, 1979

Sam de Wilde, 1982

 
Omdat de kwaliteit van de inzendingen in de nieuwe categorie Visuele Kritiek niet aansloot bij de ambities van de jury is besloten geen prijs uit te reiken in deze categorie. De Visuele Kritiek werd in het leven geroepen in het kader van vernieuwing en verrijking van de klassieke vormen van kunstkritiek. Uiteraard willen we dit initiatief wel verder stimuleren en blijven we investeren in deze nieuwe vorm. Vandaar dat een deel van de prijsuitreiking in het teken zal staan van de Visuele Kritiek.

Tijdens de feestelijke prijsuitreiking op donderdag 11 december a.s. in het Stedelijk Museum Amsterdam worden de winnaars bekendgemaakt. De uitreiking begint om 17.00 uur en vindt plaats in het Teijin Auditorium.
Reserveren is verplicht: stuur een e-mail met uw volledige naam, e-mailadres en telefoonnummer naar reservations@stedelijk.nl onder vermelding van 'Uitreiking Prijs voor de Jonge Kunstkritiek 11 december 2014'.
Toegangsprijs: Euro 2.50 plus geldig toegangsbewijs voor het museum.

De Prijs voor de Jonge Kunstkritiek 2014 is een initiatief van Het Mondriaan Fonds, het Stedelijk Museum, de Appel arts centre, Witte de With Center for Contemporary Art, STUK Kunstencentrum en Vlaams-Nederlands Huis deBuren. De tweejaarlijkse prijs staat open voor jong talent tot 35 jaar en wil hen de mogelijkheid bieden zich verder te ontwikkelen en ze een extra duwtje geven in de richting van een professionele carriere.

Voor meer informatie kunt u mailen naar info@jongekunstkritiek.net

 

Waarom Manifesta blijft volgens Hedwig Fijen

De vliegtuigcrash in Oekraine was de druppel, betoogde Rutger Pontzen in de Volkskrant: Manifesta 10 moet zijn biezen pakken en Rusland verlaten. Hedwig Fijen, directeur van de biennale, schrijft nu waarom ze er juist blijft.

Kristina Norman, Manifesta 10.
Kristina Norman, Manifesta 10.

Klik op de onderstaande link om het artikel te lezen

Beste Rutger Pontzen door Hedwig Fijen V de VK 29.07.2014

Dient Manifesta zich nu wel terug te trekken?

'Als het oorlog wordt, dan trekt Manifesta zich terug uit Rusland', zei Manifesta directeur Hedwig Fijen tijdens het openbare AICA debat in Amsterdam op 24 april jl. over het plaatsvinden van de tentoonstelling in St.Petersburg.

thumb
Francis Alys, Lada Kopeika Project (2014) Commissioned by Manifesta 10, St. Petersburg with the support of the Flemish authorities.

Nu is er een vliegtuig van Malaysia Airlines neergehaald en zijn er 298 mensen omgekomen, waaronder 194 Nederlanders. 'Mogelijk een oorlogsmisdaad', zei Navi Pillay, de Hoge Commissaris voor de Mensenrechten van de Verenigde Naties, maandag in Geneve. Een daad van agressie door Rusland en Poetin met Nederlandse slachtoffers? Het is nog steeds niet zeker, maar, zoals Rutger Pontzen afgelopen vrijdag in de Volkskrant schrijft in zijn Open brief aan Hedwig Fijen, 'wie ook precies de trekker heeft overgehaald om het dodelijke projectiel af te vuren, zonder de Oost-Oekrainepolitiek van Poetin had het Maleisische vliegtuig gewoon zijn bestemming gehaald'.

Duidelijk is ieder geval dat Poetin zijn pro-Russische medestanders er niet toe heeft bewogen om de crash-site, al was het maar uit compassie met de slachtoffers en hun nabestaanden, tot een veilige omgeving voor onderzoeksteams te maken.
Fijen heeft haar gastheren Poetin en Hermitage directeur Piotrovski, die zegt de politiek van zijn president te ondersteunen, geen woord van kritiek laten horen.
In november afgelopen jaar verzocht AICA Nederland Manifesta per brief om de locatie St.Petersburg te heroverwegen in het licht van de recent ingestelde 'anti-homo' wetgeving. Inmiddels gaat het om een zaak van 298 doden.

AICA wil nu haar leden direct aan het woord laten naar aanleiding van de brief van Rutger Pontzen, waarin hij Hedwig Fijen oproept Manifesta te stoppen. Is de tijd van 'vrijblijvend gediscussieer' voorbij, zoals Pontzen stelt? Heeft de kunstkritiek met zijn welwillende recensies van Manifesta hier een steek laten vallen? En wat te zeggen van de deelnemende kunstenaars van wie we ook nog geen geluid hebben gehoord?
Lees het stuk van Pontzen hieronder en geef uw reactie!

Read more

Architectuurbiennale

 

Het Chileense paviljoen.
Het Chileense paviljoen.

Door Marga van Mechelen

35 jaar zijn verstreken sinds Paolo Portoghesi Rem Koolhaas uitnodigde voor de eerste architectuurbiennale in 1980. Deze biennale, bedoeld als een viering van het post-modernisme, droeg vooral het stempel van Charles Jencks, toen de goeroe van het extraverte postmodernisme. De architecten kregen in de Strada Novissima, opgebouwd in de Arsenale, gelegenheid met hun frontons hun visitekaartje af te geven om daarmee ook hun binding met het verleden uit te drukken. Enkele scholen binnen het post-modernisme werden uitgesloten, maar Portoghesi zorgde wel voor aandacht voor de Italiaanse architectuur die destijds zijn hoogtijdagen beleefde en zich sterk onderscheidde van vooral de Amerikaanse architecten; Aldo Rossi had een jaar eerder zijn Teatro del Mondo op de punt van Dorsoduro geplaatst.

In zijn Inleiding in de catalogus uit Koolhaas zich enigszins kritisch over Portoghesi's biennale. Deze kritiek lijkt er toe geleid te hebben dat zijn biennale in alles anders moest zijn. Geen viering van architecten maar een concentratie op de architectuur, geen Westerse claim ook op een universele architectuur of het model van de stad. Dan vergeten we nog een belangrijk verschil: hoewel Portoghesi zijn biennale als titel gaf 'The presence of the past' ging het primair om voorstellen voor een nieuwe architectuur met een persoonlijk idioom. Het begin van een inmiddels lange biennale traditie. Een breuk daarmee alleen al is radicaal te noemen.

Read more

Nominaties AICA Oorkonde 2014 bekend

Tijdens de afgelopen AICA jaarvergadering heeft de jury, bestaande uit Laurie Cluitmans, Nanda Janssen en Jhim Lamoree, de vijf nominaties bekend gemaakt voor de AICA Oorkonde 2014 voor tentoonstellingen:

Van boven naar beneden: Nanda Janssen, Jhim Lamoree en Laurie Cluitmans.
Van boven naar beneden: Nanda Janssen, Jhim Lamoree en Laurie Cluitmans.

– Christoph Schlingensief: 'Fear at the Core of Things', BAK, Utrecht.

– 'Lissitzky – Kabakov, Utopie en werkelijkheid', Van Abbemuseum, Eindhoven.

– 'Hand Made, lang leve het ambacht', Museum Boijmans Van Beuningen, Rotterdam.

– 'The Temptation of AA Bronson', Witte de With, Rotterdam.

– 'Er was eens… De Collectie nu', Van Abbemuseum, Eindhoven.

Hieronder volgt het uitgebreide juryrapport.

Read more

Verslag AICA debat over Manifesta

Door Machteld Leij

Tijdens het Manifesta debat, georganiseerd door AICA Nederland op donderdag 24 april in Castrum Peregrini, waren de panelleden het over minstens een ding eens: Manifesta 10 moet doorgaan in St. Petersburg. Een boycot zou alle betrokkenen duperen en niet bijdragen aan mensenrechten in Rusland.

Van links naar rechts Gluklya, Sjeng Scheijen, Hedwig Feijen, Koen van Dijk en Lionel Veer.
Van links naar rechts Gluklya, Sjeng Scheijen, Hedwig Fijen, Koen van Dijk en Lionel Veer.

Toen het AICA-bestuur Nederland afgelopen november in een brief aan Manifesta-directeur Hedwig Fijen de oproep deed om de locatie van Manifesta 10 te heroverwegen en uit te leggen hoe de gevolgen van de criminalisering van homoseksualiteit en de vermeende propaganda ten opzichte van minderjarigen het hoofd geboden kunnen worden, speelde de inval van Rusland in de Krim nog niet. In de brief wordt ook de angst aangehaald dat de Manifesta zal worden misbruikt voor propagandadoeleinden.

Read more

MANIFESTA 10 in Sint-Petersburg? Debat op donderdag 24 april.

Op donderdag 24 april nodigt AICA Nederland u van harte uit voor een publiek debat over het standpunt van Manifesta ten aanzien van Sint-Petersburg als locatie voor Manifesta 10.

Vlad Mamyshev-Monroe, Monroe, from the StarZ series, 2005. Courtesy of XL Gallery.
Vlad Mamyshev-Monroe, Monroe, from the StarZ series, 2005. Courtesy of XL Gallery.

Forumdeelnemers zijn:

Hedwig Fijen, directeur Manifesta

Sjeng Scheijen, artistiek leider Nederland-Rusland 2013, lid Manifesta supervisory board

Koen van Dijk, directeur COC

Natalia-Gluklya Pershina, Russisch kunstenaar

Lionel Veer, Mensenrechtenambassadeur Nederland

De discussie staat onder leiding van Edo Dijksterhuis.

Aanleiding is de brief van AICA Nederland aan Manifesta, waarin bezorgdheid werd geuit over het organiseren van de tiende editie van de tentoonstelling in Rusland, terwijl daar een anti-homowet van kracht is. AICA roept in de brief Manifesta op de locatie van Sint Petersburg te heroverwegen of in ieder geval zijn standpunt in deze kwestie te verhelderen.

De brief van AICA is hier te lezen.

Datum: donderdag 24 april

Tijd: 20.00-22.00 uur

Locatie: Castrum Peregrini, Herengracht 401, 1017 BP Amsterdam

Graag reserveren i.v.m. beperkte zaalruimte: aicanederland@gmail.com / Niels van Maanen

Toegang gratis

Boekpresentatie Kunstkritiek in Nederland 1885-2015

Omslag Kritiek 11 ruggen

Al minstens een halve eeuw staan de functie en relevantie van de kunstkritiek en de taak van de criticus ter discussie. Een nieuwe reeks, Kunstkritiek in Nederland 1885-2015, plaatst dit steeds weer oplaaiende debat, dat door de opmars van digitale media opnieuw actueel is geworden, in een historisch perspectief. In elf delen, waarvan de eerste twee in het voorjaar van 2014 verschijnen, wordt een uniek en representatief overzicht van de Nederlandse kunstkritiek geboden. De reeks, onder redactie van initiatiefnemer Peter de Ruiter en Jonneke Jobse, wordt uitgegeven door nai010 uitgevers te Rotterdam met steun van AICA Nederland en het Prins Bernhard Cultuurfonds. Op 4 april 2014 is de feestelijke presentatie in het Stedelijk Museum Amsterdam, met medewerking van journalist Wim Brands en oud-museumdirecteur en curator Jan Debbaut. De eerste delen, De terugkeer van het schilderen en De schilderkunst in een kritiek stadium? worden dan gepresenteerd.

Read more