AICA Nederland (Association Internationale des Critiques d'Art) kent de AICA Oorkonde 2017 toe aan de tentoonstelling A Year at the Stedelijk: Tino Sehgal.

De tentoonstelling vond plaats in het Stedelijk Museum Amsterdam gedurende het gehele kalenderjaar 2015 en werd samengesteld door directeur Beatrix Ruf en curator Martijn van Nieuwenhuyzen.

Uit het juryrapport:
'Door de tentoonstelling een jaar lang, gedurende de volle openingstijden van het museum, aan te bieden, kon een veel grotere groep museumbezoekers kennismaken met de 'situaties' van Tino Sehgal. Dit engagement in organisatie en investering is uitzonderlijk, het ontwikkelen van dit nieuwe tentoonstellingsconcept voor performancekunst door het museum bewonderenswaardig. Zo'n intensieve aanwezigheid van een kunstenaar had een (te) groot stempel op de algemene museumervaring kunnen drukken. Het tegendeel bleek het geval. Sommige werken lieten, zoals This is progress en This is critique, de toeschouwer in gesprek gaan over kunst, iets wat zelden op zon subtiele en tegelijk effectieve manier gebeurt in musea. Met dit retrospectief haalde het Stedelijk de 'live arts' definitief uit de elitaire niche, en dat is een uitzonderlijke, prijzenswaardige prestatie'.

Het volledige juryrapport is hier na te lezen.

Directeur Beatrix Ruf van het Stedelijk Museum zegt in een reactie:
Wij zijn zeer vereerd door de toekenning van de AICA Oorkonde voor het retrospectief van Tino Sehgal. Voor het museum was het een bijzonder project dat zich verbond met alle lagen van de organisatie. Ook uit de reacties van de bezoekers bleek dat zijn werk voor velen een ongekende en diepe kunstervaring bood. Het jaar met Tino Sehgal was een prachtig voorbeeld van hoe een museum samen met kunstenaars met presentatiekaders kan experimenteren.

De jury voor de AICA Oorkonde 2017 bestaat uit Edo Dijksterhuis, Laura van Grinsven en Joke de Wolf.

De AICA Oorkonde wordt jaarlijks afwisselend toegekend aan een Nederlandse publicatie, een instelling en, in 2017, aan een tentoonstelling. De stemming werd gehouden onder de 174 leden van AICA Nederland: kunstcritici, universiteitsdocenten, conservatoren en tentoonstellingscuratoren. In 2016 werd de AICA Oorkonde toegekend aan de Rijksakademie in Amsterdam.

De twee andere genomineerde tentoonstellingen waren : (gerlach en koop) in het Bonnefantenmuseum (2016) en Jheronimus Bosch Visioenen van een genie in het Noordbrabants Museum te s-Hertogenbosch (2016)

De uitreiking van de AICA Oorkonde 2017 vindt plaats op 29 november om 16.00 uur in het Teijin Auditorium in het Stedelijk Museum Amsterdam.

AICA leden,

Stemmen op de tentoonstelling van jullie voorkeur in de periode 2014-2016 kan nog tot en met 31 juli 2017.

De AICA Oorkonde 2017 zal vervolgens in het najaar worden uitgereikt aan de tentoonstelling met de meeste stemmen. De AICA Oorkonde wordt jaarlijks wisselend toegekend aan een publicatie, een instelling en een tentoonstelling.

Lees de juryteksten van de drie genomineerde tentoonstellingen hier na.

Stemmen kan door een e-mail te versturen naar aicanederland@gmail.com.
(let op! alleen voor AICA leden)

Onder de leden van AICA Nederland bevinden zich onder meer kunsthistorici, curatoren, academici en schrijvers. Wie zijn zij? Waar zijn zij mee bezig? Graag stellen we ze aan jullie voor. Met vandaag: Lisette Pelsers.

Sinds 2012 ben jij directeur van het Kröller-Müller Museum. Hoe komt een museumdirecteur bij AICA Nederland terecht?
Ik ben al heel lang lid, sinds de jaren tachtig geloof ik. Ze waren toen op zoek naar nieuwe jonge leden. Ik heb kunstgeschiedenis gestudeerd en schreef in die tijd onder meer voor de kunstredactie van de Twentse Courant stukken over hedendaagse kunst, met name over beeldhouwkunst. Ik was vereerd dat ik lid mocht worden.

Is een baan als museumdirecteur te combineren met het schrijven over kunst?
Ik zou het graag willen, maar het is lastig. Als directeur zit je in een ander, haastiger denkproces. Het schrijven van teksten vergt meer reflectie. Je moet de zaken eerst laten bezinken. Ik laat het schrijven nu dan ook graag over aan andere mensen.

Hoe beschrijf je de relatie tussen het museum en de kunstkritiek?
Musea en kunstcritici rusten enerzijds op elkaars schouders terwijl ze anderzijds toch ook altijd zelfstandig opereren. Wanneer we het hebben over kunstkritiek in algemene dagbladen is die vooral informerend en zelden kritisch. Maar ik vraag me af hoe erg dat is? Er verschijnen kwalitatief hoogwaardige stukken van vaste recensenten. Zij maken scherpe keuzes en schrijven daarom liever over goede tentoonstellingen en musea. Gedurende mijn tijd bij het Kröller-Müller Museum zijn er dan ook zelden tot nooit negatieve kritieken over het museum verschenen.

Ligt jouw toekomst nog steeds bij het Kröller-Müller Museum?
Ik voel me inhoudelijk zeer thuis bij de collectie. Het is een prachtige plek en er is nog zo veel wat je zou kunnen doen. Wat ik bijvoorbeeld nog een uitdaging zou vinden is om een tentoonstelling rondom het futurisme te organiseren. Het Kröller-Müller Museum heeft als enige Nederlands museum een volwaardige futuristische presentatie en het zou mooi zijn daar iets mee te doen.

Welke kunstinstelling, tentoonstelling of publicatie is jou recentelijk opgevallen en waarom?Het is al enige tijd geleden, maar een tentoonstelling die een grote indruk op me heeft gemaakt is het retrospectief van Francis Picabia in Kunsthaus Zürich. Veel instellingen hebben één enkel werk van Picabia in de collectie, maar in Zürich was het hele oeuvre tentoongesteld. De tentoonstelling bracht daardoor veel nieuwe inzichten en toonde Picabia’s belang voor de kunstgeschiedenis. Voor mij gold de tentoonstelling als een ware eyeopener!

Datum: vrijdag 2 juni en zaterdag 3 juni 2017
Locatie: Teijin auditorium, Stedelijk Museum Amsterdam

Het Stedelijk Museum en de stichting Khardzhiev presenteren met trots de eerste editie van het tweejaarlijkse Khardzhiev symposium. Tijdens dit symposium presenteren een aantal van de meest gevierde academische onderzoekers op het gebied van de Russische Avant-garde hun nieuwste inzichten. Onder hen is AICA-lid Linda Boersma die op vrijdag 2 juni spreekt over de relatie tussen de Russische Avant-garde en De Stijl.

Trouw aan Khardzhiev’s eigen ambities, richt het symposium zich op de multidisciplinaire fundamenten van de Russische Avant-garde, met een focus op de intense relatie tussen de beeldende kunst en de literatuur. Zo worden tijdens het programma de vele levens – artistiek, literair, politiek en filosofisch – van de Russische Avant-garde verkend.

Read more

door Roos van der Lint

Voor het 49^e AICA-congres in oktober 2016 reisden tientallen AICA leden van over de hele wereld naar Havana. Na de officiële opening in het Museo Nacional de Bellas Artes, met een optreden van het moderne dansensemble Retazos, gingen vijf dagen van start met lange vergaderingen, een internationaal symposium en bezoeken aan musea, galeries, studio’s en zelfs een tentoonstelling op de Noorse ambassade.

Congres – Nuevas Utopías
Utopia ligt aan de horizon en wat wij moeten doen, is blijven lopen. Met die boodschap opent Marek Bartelik, de internationale voorzitter van AICA, het symposium ‘Nuevas Utopías: Arte, memoria y contextos’ in het theater van het Museo Nacional de Bellas Artes. Na een aantal dagen van vergaderingen en bijeenkomsten van de verschillende commissies is dit de dag waarop een keur van internationale sprekers een nadere, inhoudelijke verkenning van en uitwisseling met het gastland Cuba kunnen verzorgen. Fidel Castro is nog in leven, Barack Obama nog president van de Verenigde Staten en de nieuwsgierigheid is groot naar waar die nieuwe utopieën uit zouden kunnen bestaan, naar wat er gloort aan de horizon. Read more

Everywhere and Nowhere : Migration and Contemporary Art

Migration has taken centre stage in critical practice in the visual arts. War, economic hardship, racism, ethnic and sectarian tensions have forced the mass migration of peoples, including artists, curators and critics who have also been mobilised by the affinities, opportunities, and resources, of a global art market. The rapid development of communications has led to an art discourse where the local is in continuous dialogue with the global. Our inherited vision that gives a subjective experience of art is framed by, and battles with, an international perspective. The attempt to build theoretical views on art and its relations to a globalized world can often fail to take into account the significance of place and the singular.

Travelling physically, or most often virtually, across borders is fraught with contradictions and difficulties, not least translation between languages and cultures. Universalism is a surface illusion. The deeper the context explored, the more singularities reappear, offering multiple points of view.

Has the impact of recent migration on contemporary art given a wider vision of the world, one where differences and singularities are not denied?

This Day 3 of the AICA Congress, hosted by the Musée national de l’histoire de l’immigration, the former Palais des Colonies, is an opportunity to discuss political questions on migration in the context of  post colonial studies and critical  art practice.

Proposals (max. 700 words) must be written in English, French or Spanish (+ short biography), and must be sent before the 26 June by email to aica.office@gmail.com, specifying « Congress call for papers » as subject. Speakers will be asked to send final papers (40 mins) in advance, for translation, before 16 October 2017.

AICA members only.

Day: Thursday 16 November 2017
Location: Palais de la Porte Dorée: Musée national de l'histoire de l'immigration
Convenors: Mathilde Roman, Marjorie Allthorpe-Guyton and Niilofur Farrukh

Onder de leden van AICA Nederland bevinden zich onder meer kunsthistorici, curatoren, academici en schrijvers. Wie zijn zij? Waar zijn zij mee bezig? Graag stellen we ze aan jullie voor. Met vandaag: Sandra Smallenburg.

Sinds 1997 ben jij kunstcriticus voor NRC Handelsblad. Wanneer schreef jij jouw eerste stuk over kunst?
Tijdens mijn studie kunstgeschiedenis aan de Universiteit van Leiden (1991-1996) genoot ik van het schrijven van werkstukken. Voor mijn scriptie startte ik een onderzoek naar vrouwelijke videokunstenaars en schreef daarover mijn eerste stuk voor Decorum, het universiteitsblad. Na mijn studie werkte ik enige tijd voor Het Leidsch Dagblad, waarna ik al snel aan de slag kon bij het NRC.

Waar geniet je het meest van in je baan en wat vind je het moeilijkst?
Het meest geniet ik van het op pad gaan om kunst te bezichtigen. Ik maak graag internationale reizen. Zo vloog ik recentelijk naar Athene om daar verslag te doen van Documenta 14 en ik vertrek binnenkort naar de Biënnale van Venetië- dat zijn echt de krenten in de pap. Wat ik het moeilijkst vind aan mijn baan is de beperkte ruimte die er is in de krant. Terwijl het aanbod aan exposities steeds groter wordt, neemt de ruimte op papier af. Je kan dus slechts het topje van de ijsberg laten zien. Ik doe mijn best om zo veel mogelijk kleine initiatieven een kans te geven, maar dit is niet altijd mogelijk.

In november organiseerde AICA een AICA Salon met Sandra Smets over de zogenaamde één-ster-recensie. Hoe sta jij hier tegenover?
Zelf schreef ik nooit een één-ster-recensie. Desalniettemin herinner ik me dat ik, toen ik net begon met schrijven, een vernietigende recensie heb geschreven over een overzichtstentoonstelling van Matthijs Röling in Museum de Buitenplaats in Eelde. Ik ontving veel ingezonden brieven met hevige kritiek van verzamelaars. Tegenwoordig maak ik scherpe keuzes bij de voorselectie van tentoonstellingen waardoor ik meestal schrijf over veelbelovende tentoonstellingen die vaak vier of vijf sterren krijgen.

In 2015 verscheen jouw eerste boek Expeditie land art. Hoe is dit boek tot stand gekomen en is het je bevallen om een boek te schrijven?
Uitgeverij De Bezige Bij benaderde mij om een boek te schrijven over een zelfgekozen onderwerp. Het was een lang gekoesterde wens om een road trip te maken langs land art-werken in Amerika. Ik vroeg onbetaald verlof aan bij de krant en dankzij een bemiddelaarssubsidie van het Mondriaan Fonds kon ik vijf weken met een jeep op reis door het zuidwesten van de VS. Ik heb het boek met veel plezier geschreven, maar de combinatie van een fulltimebaan en het schrijven van een boek is mij wel zwaar gevallen. In 2015 had ik nauwelijks een sociaal leven. Zo'n bevalling hakt er wel even in. Maar inmiddels broeien er wel weer ideeën voor de toekomst.

Daarnaast ben jij ook mentor voor de Prijs voor Jonge Kunstkritiek?
Ik ben een groot voorstander van de Prijs voor Jonge Kunstkritiek en draag graag mijn steentje bij om de jonge generatie te motiveren. Zo hielp ik de afgelopen twee edities winnaars Laurens Otto en Brenda Tempelaar met onder andere het redigeren van teksten.

Welke kunstinstelling, tentoonstelling of publicatie is je recentelijk opgevallen en waarom?
In Foam zag ik laatst Los Alamos van William Eggleston. Ik was erg onder de indruk van zijn fotos van het diepe zuiden van de VS. Het is een gebied waar ik zelf ook veel heb gereisd. Kijkend naar die vroege kleurenfotos van motels, diners, billboards en uithangborden, die Eggleston op haast terloopse wijze vastlegde, voelde ik diepe heimwee.