Vereniging Rembrandt roept Plasterk op tot uitstel verkoop Scheringa collectie

Lucian Freud, Naked Portrait in a Red Chair, 1999, Scheringa collectie.

door Robert-Jan Muller

Voorzitter Martijn Sanders van de Vereniging Rembrandt deed gisterenavond een oproep aan minister Plasterk niet alleen in woorden bij te dragen aan het behoud van de collectie Scheringa. Ook financieel zou de overheid zijn nek moeten uitsteken. Hij deed de oproep tijdens zijn inleiding van de lezing door Ann Goldstein, de komende directeur van het Stedelijk Museum Amsterdam, op uitnodiging van de Vereniging Rembrandt in de volle aula van de Universiteit van Amsterdam. Sanders pleitte voor een uitstel van een jaar van executie (met andere woorden: uitstel van een veiling) om instellingen en fondsen de tijd te geven alle aspecten van de collectie te onderzoeken. Pas dan kan een afgewogen beslissing genomen worden of en welke kunstwerken uit de collectie elders in Nederland een plaats kunnen vinden. Sanders vindt dat Plasterk er in het kabinet voor moet pleiten tijdens het jaar uitstel de rente op de lening (waarvan de door ABN/Amro in beslag genomen kunstwerken het onderpand zijn) door de overheid te laten betalen. Bij overhaaste verkoop bestaat, zo zei hij, het gevaar dat belangrijke stukken voorgoed naar het buitenland zullen verdwijnen. In de collectie bevinden zich schilderijen van onder meer René Magritte, Lucian Freud, Marlene Dumas en Paul Delvaux.

Verslag van Yacouba Konaté, voorzitter AICA

Yacouba Konaté

Het jaarlijkse verslag van Yacouba Konaté, voorzitter van AICA Internationaal is gepubliceerd. Hij zal deze tekst uitspreken op het 43ste AICA congres in Dublin eind deze maand. Hieronder volgt het volledige verslag.

Door Yacouba Konaté

vertaling: Henry Meyric Hughes

1. Pro Decentralisation

I should like to congratulate AICA Ireland and thank them in the name of all of us, including the Bureau and me, personally. Only 6 months ago, it seemed unlikely that this Congress would ever take place, because of the difficulties the Section had encountered, in their efforts to raise the necessary funds. I should like to thank the Irish authorities and all those people of good will whose joint efforts have finally enabled us to be here now. First and foremost, I should like to thank our colleague, Ciaran Bennett, and his team. I know that their task has not been easy, but their determination has triumphed over all the odds. And I should also like to add my thanks to Liam Kelly, whose wise counsels have contributed to enabling us to be present here today.

This year, we are sad to record the death of a number of our members. In particular, I should like to invite you, to join me in marking in a minute’s silence, as a token of our respect for the memory of our Honorary President René Berger and the former President of AICA Croatia, Darko Glavan. Our colleague, Marie-Pascale Gildemyn, from the Belgian Section, kindly agreed to represent us at the commemorative ceremony for René Berger, and I should like to thank her for that.

Likewise, I should like to thank Marie Luise Syring and Christophe Domino for representing the Association at the seminars in, respectively, Skopje and Yerevan. These seminars which were mainly financed by grants from UNESCO’s Participation may be accounted a success. The Sections in Skopje and Yerevan deserve our praise for their role, in bringing this about. The seminar in Skopje was jointly organised by Suzana Milevska and the Paris office, and the seminar in Armenia by Nazareth Karoyan. Congratulations to both! We chose to devolve the organisation of these seminars onto the principal parties, to the greatest extent that we could. We feel sufficiently encouraged by the results to believe we can continue down the path of encouraging participants in such events to take on the maximum responsibility that is consistent with answering the trust placed in us by these who provide the funds. Read more

Nieuwbouw Scheringa Museum stilgelegd

De nieuwbouw van het Scheringa Museum vergrendeld. Links een cameraman van het NOS Journaal. (Foto: Robert-Jan Muller)

Door Robert-Jan Muller

Het dreigende faillissement van de DSB Bank heeft nu ook gevolgen voor de nieuwbouw van het Scheringa Museum voor Realisme in Opmeer, enkele kilometers verwijderd van het DSB hoofdkantoor in Wognum. Vrijdagmiddag 16 oktober verscheen op de hekwerken rond het museum de mededeling dat bouwfirma Midreth bv haar retentierecht uitoefent op het inmiddels ver gevorderde bouwwerk. Eerder deze week meldde Midreth nog aan de pers dat de bouw gewoon door zou gaan, maar blijkbaar ziet de bouwfirma nu problemen opduiken. Het retentierecht betekent dat een uitvoerder van een project zijn werk kan opschorten en het bouwgebied kan afsluiten voor de opdrachtgever, tot door de opdrachtgever aan de financiële vordering wordt voldaan.

Het Museum is niet voor commentaar bereikbaar. Naar nu bekend is geworden, worden de voetbal- en kunstverzamelacitiveiten van Dirk Scheringa gefinancierd uit leningen van de DSB Bank. Wellicht dat ook de nieuwbouw van het Museum voor Realisme op die manier wordt gefinancierd. Wanneer de bank wankelt, zou het kunnen betekenen dat de leningen niet meer gewaarborgd zijn.

Het nieuwe museumgebouw is ontworpen door Herman Zeinstra van DOK Architecten te Amsterdam en zou naar verwachting voorjaar 2010 worden opgeleverd. Met zijn oppervlakte van 10.000 m2 en een centrale hal van 150 meter is het gebouw zeer ruim ontworpen en staat het als een bakstenen gigant aan de rand van het kleine Opmeer. Ten opzichte van het gebouw waarin het museum nu is gevestigd, zou de nieuwbouw qua ruimte en tentoonstellingscondities een grote vooruitgang betekenen. Dat is nu dus in gevaar gekomen.

Dat is jammer voor de kunstcollectie, want die moet nu daglicht en een behoorlijke omgeving ontberen in een weinig inspirerende voormalige huishoudschool in Spanbroek. De schilderijen van Pyke Koch, Carel Willink en Paul Delvaux, de collectie Raoul Hynckes en Dick Ket, de recente aankopen van Marlene Dumas en Lucian Freud, verdienen een betere omgeving en zijn een reis naar het West-Friese platteland waard. Op dit moment kunnen door ruimtegebrek niet altijd de belangrijkste stukken worden getoond: bij een bezoek vandaag aan het museum waren bijvoorbeeld Dumas, Freud en de nieuwe aankoop, een Duane Hanson, niet te zien.

'Het museum zal nooit verkocht worden', zei Scheringa een jaar geleden tijdens een symposium van de Vereniging Rembrandt, en voegde daaraan toe: 'de voetbalclub en de bank wel'. Hieruit bleek wel waar Scheringa's voorliefde ligt. Het zal erom gaan spannen wat een eventueel faillissement van de DSB Bank voor de kunstcollectie en de nieuwbouw van het museum gaat betekenen. Een eventuele verkoop van de collectie door de faillisementcurators (als dat in hun macht ligt) zal wellicht enkele miljoenen opleveren. Daartegenover staat het uiteenvallen van een kunstcollectie en een nieuw museum, die in ambitie en tentoonstellingsbeleid nieuwsgierig zouden hebben gemaakt naar verdere ontwikkeling.

Programma 43ste AICA Congres in Dublin

Dublin Castle, locatie van het 43ste AICA Congres

Het programma voor het 43ste AICA Congres, dat van 25 tot en met 31 oktober aanstaande in Dublin wordt gehouden, is bekend gemaakt. Het thema dit jaar is The relations between art and science: complicity, criticality, knowledge. Het congres wordt 31 oktober afgesloten met de 62ste Algemene Vergadering, waar onder meer een nieuwe secretaris-generaal voor AICA wordt gekozen. (Lees meer hierover op deze site in de berichten van 25 en 29 augustus). Het congres vindt plaats in Dublin Castle, de locatie voor de Algemene Vergadering is het National College for Art and Design.

Het volledige programma is te lezen op http://www.aica.ie/?p=18 Verdere informatie is te vinden op de Ierse AICA site www.aica.ie Registreren per internet kan via aica2009@abbey.ie

Rijksmuseum debatteert over aankoopbeleid afdeling Geschiedenis

Henri van de Velde, De nieuwe mensch, 1933; coll. Rijksmuseum Amsterdam

In het nieuwe Rijksmuseum wordt de vertrouwde afdeling Vaderlandse geschiedenis op een heel andere leest geschoeid. Daarbij hoort een aankoopbeleid van objecten, waarover het Rijksmuseum vrijdag 16 oktober een debat organiseert in de aula van de Lutherse Kerk aan het Singel in Amsterdam. Een zestal conservatoren van verschillende Rijksmuseum afdelingen neemt recent verworven objecten onder de loep als aanleiding tot een presentatie en discussie. Het debat staat onder leiding van Martine Gosselink, hoofd van de afdeling Geschiedenis Rijksmuseum. Zij leidt tevens de bijeenkomst in.  Aan de orde komen opzienbarende aankopen als het Nationaal-socialistisch getinte schilderij 'De nieuwe Mensch' en het door sommigen gewraakte monument voor de Surinaamse vrijheidsstrijder Anton de Kom. Sprekers zijn:

Gijs van der Ham: De Beeldenstorm – een onbekend canoniek schilderij
Jet Baruch: Duitse militairen fotograferen Nederland, 1940-1944
Eveline Sint Nicolaas: Een Surinaams diorama
Harm Stevens: Het schilderij van Mussert. De Nieuwe Mensch
Jan de Hond: Twee pogingen: een keer raak. De verwerving van Indiase miniaturen met een Nederlands randje
Pieter Eckhardt: De Surinaamse vrijheidsstrijder Anton de Kom in hout

Plaats: Aula Lutherse Kerk, Singel, Amsterdam; Tijd: 14.30-18.00 uur; Entree: € 10,-;Aanmelden via link http://www.rijksmuseum.nl/weekvandegeschiedenis/debat?lang=nl

Verkiezing AICA Secretaris-Generaal

(foto: Robert-Jan Muller)

De verkiezing van een nieuwe secretaris-generaal van de AICA vindt dit najaar plaats tijdens de AICA Algemene Vergadering in Dublin van 25-31 oktober. Tot nu toe hebben zich nog geen kandidaten gemeld, maar geïnteresseerden voor de functie kunnen zich tot 25 september aanmelden. De SG ziet er onder meer op toe, dat besluiten en doelstellingen van de Algemene Vergadering worden uitgevoerd en gehaald, onderhoudt de externe contacten, zoals met UNESCO, en streeft naar de uitbreiding van het wereldwijde AICA netwerk. Verder houdt de SG zich bezig met de papieren en on-line publicaties, sponsoring en het maken van beleid. De werklast is 6-8 uur per week, daarnaast drie dagen per jaar een vergadering in het hoofdkantoor in Parijs, waar zich ook de administratieve en logistieke ondersteuning bevindt. De taakbeschrijving is te downloaden (Word) door te klikken op description_sgpost .

Kunst, wetenschap en nog veel meer op AICA congres in Dublin

Jan Fabre: 'De man die op het water schrijft' (detail), Wereldtentoonstelling Zaragoza 2008. (foto: Robert-Jan Muller)

Op welke wijze heeft wetenschap bijgedragen en invloed gehad op kunst, kunstkritiek en het maken van tentoonstellingen? En in welke mate kan kunstkritiek gebruik maken van nieuwe ontwikkelingen in de wetenschap; welke gebieden heeft de kunstkritiek daarbij over het hoofd gezien? Het zijn enkele van de vragen en onderwerpen die aan bod komen op het 43ste AICA congres dat van 25-31 oktober wordt gehouden in Dublin, Ierland. Achter de titel van het congres The Relations between Art and Science: Complicity, Criticality, Knowledge gaat een nogal breed scala schuil van onderwerpen. Niet alleen kunstkritiek, maar ook kunstproductie en het curatoriale werk wordt op het congres in verband gebracht met aspecten als 'geheugen' in de context van de globale economie en politiek. Daarnaast komen ook nog de invloed van 'artvenues', reëel en virtueel, bedrijfssponsoring en overheidsinitiatieven aan bod.

In de Call for papers (klik op http://www.aica-int.org/spip.php?article741 ) wordt dan ook verzocht om inzendingen vanuit een zeer ruim scala: van kunstkritiek tot kunstproductie en van critici tot curatoren. Het belooft een congres te worden dat zich niet wil beperken tot een eenduidig onderwerp en zal uitdagen tot overzicht, voor zowel de organisatoren als de deelnemers. Het programma is te zien op http://www.aica-int.org/spip.php?article600, waar ook de contactgegevens te vinden zijn. De inschrijvingstermijn blijkt overigens op 27 augustus te sluiten.

AICA Hong Kong: politieke statements

Yue Min Jun: Execution, 1995, 1,5×3 m., part.coll.

Ook in Hong Kong is een tak van de AICA actief, met een website in zowel een Chinese als Engelse versie. De AICAHK houdt zich in het repressieve Chinese culturele klimaat ook met politieke zaken bezig. Op de website is een protest te lezen tegen de aanklacht aan het adres van kunstcriticus Luke Ching, die een bespreking schreef over de tentoonstelling van Yue Min Jun, hetgeen als inappropriate werd bestempeld. Daarnaast vermeldt het Mission Statement onder meer vrije uitwisseling van informatie en vrijheid van expressie. Ook looft AICAHK, net als de Nederlandse AICA afdeling, oorkondes uit: voor de beste solotentoonstelling, best gecureerde tentoonstelling en voor een tentoonstelling van de people's choice.

Om de AICAHK site te bezoeken klik op http://www.aicahk.org/eng/about.asp en mailen via info@aicahk.org

Congres in RKD: De zakelijke aspecten van de schrijvende kunsthistoricus

V&A Museum Bookshop (bron: www.wallpaper.com)

Publicisten over kunst, cultuur en erfgoed zijn niet altijd goed op de hoogte van rechten en plichten die voortvloeien uit hun auteurswerkzaamheden. Zelfstandigen, free-lancers en instellingsmedewerkers zijn verantwoordelijk voor honderden artikelen per jaar in kranten en tijdschriften, catalogi en boeken  over beeldende kunst, vormgeving en architectuur. Op 2 oktober vindt er daarom in het RKD (Rijksbureau Kunsthistorische Documentatie) te Den Haag een congres plaats voor alle auteurs uit de kunst-, cultuur- en erfgoedsector.

Tijdens dit congres wordt door deskundigen inzicht gegeven in diverse vraagstukken die voor zowel de auteur zelf als voor de opdrachtgever van belang zijn. De te behandelen onderwerpen zijn onder meer:

Welke afspraken maak je met een redactie of uitgever; Welke tarieven hanteer je; Wat zijn leen- en reprorechtvergoedingen en wie krijgt die; Hoe zit het met beeldrecht en auteursrecht; Wie adviseert of bemiddelt bij een conflict; Waar kun je terecht voor advies of subsidie.

Het congres vindt plaats op 2 oktober in het RKD te Den Haag van 10.00 – 17.30 uur. Kosten deelname zijn € 35,- voor leden van AICA, VNK, OSK, NMV, FLA en VSenV. Overige deelnemers betalen € 55,-. Lunch is op eigen gelegenheid.

Voor informatie over het programma kunt u de website aanklikken van de Freelancers Associatie www.fla.nl of van het RKD www.rkd.nl . Aanmelden bij audrey@kroonwagtberghansen.nl.

Klik hieronder om het congresprogramma en het inschrijfformulier (PDF formaat) te downloaden

congresaankondiging-de-schrijvende-kunsthistoricus-1

aanmeldingsformulier-de-schrijvende-kunsthistoricus

An Idea Is How the Brain Smiles

Last May, De Appel Arts Centre in Amsterdam organized an exhibition of artworks focused on the changing system of values within the artworld in this time of financial crisis. De artworks were part of a charity auction at Christie's. Edna van Duyn, one of the curators, looks back on the project. Kunstcentrum De Appel organiseerde afgelopen mei een tentoonstelling van kunstwerken met als thema het veranderende waardensysteem binnen de kunstwereld in deze tijd van financiële crisis. De werken maakten deel uit van een benefietveiling bij veilinghuis Christie's. Edna van Duyn, een van de curatoren, schreef een terugblik.

Job Koelewijn: reading session at De Appel

By Edna van Duyn

The project ‘Take the Money and Run’ had the double impact that was secretly hoped for: good proceeds for our new building and an exciting contribution to the current discourse on the economic and symbolic value of art works, culminating in the performance by the auctioneer.
Today’s instable times as a result of the financial crisis and the homelessness of de Appel’s started a process that created new works of art.
Daniel Buren exemplified a correct answer to the questions posed by the invitation. According to Buren, the value of art must be understood as the economic one that is only created when it is sold. ‘Concepts are sold everyday. But, in the art world a concept to be sold must have a kind of a shape, a form and looks like a visual object even if it is a mere piece of paper with few words on.’
Lawrence Weiner, who was first in submitting his work, and in doing so, gave us the good spirit to continue this project, confronted the viewer with ‘catch as catch can’ next to ‘From Peter to Paul’, which brought up associations of standing at the door of heaven, morally questioning right or wrong, and in a light-hearted way making the institution conscious of its current position in deciding how to survive. In the work of Barbara Bloom the viewer was triggered through the subtitle ‘An idea is how the brain smiles’ which still sounds like the perfect poetic title for the project by emphasizing one of the main targets: presenting art as an enrichment of experience and imagination.
During the process of making ‘Take the Money and Run’ we were in touch with Aernout Bourdrez, a lawyer specialised in intellectual copyright who pointed out to us the difference between the Corpus Mysticum and Corpus Mechanicum, the respective spiritual and physical elements of an art work, which strengthened our idea of asking for conceptual works on A4 Paper, containing proposals for new works.

Maria Barnas composed a letter on A4 that contained the invitation to a future correspondence with the buyer of her proposal. In the presentation at the Brouwersgracht, the birthplace of de Appel in 1974, the conceptual esthetics of sheets of paper, framed as modestly as possible, hanging on the brick white painted walls, became contemporary reminiscences of the beginning of de Appel. In the early seventies (in the slipstream of conceptual art) Wies Smals stepped out of the commercial gallery world – although gallery Seriaal already focussed on accessible art in editions – and started an institute with private money that aimed to present art to visitors participating and experiencing performances and media-based art. These ephemeral works were usually Mystical Bodies of which little remained. The opening of ‘Take the Money and Run’ was attended by many young artists in the retinue of Tomo Savić-Gecan, Ahmet Ögüt and Maria Barnas. Also present were witnesses of the first hour, like Ulay, Aggy Smeets and Antje von Graevenitz, as well as Harrie de Kroon who, with his alternative search engine, the [wdiggie], supplied us with a 70s spirit that has survived into the 21st century in the form of a playful and at the same time serious reshaping of a behemoth like Google. The 250 visitors to the opening, the beautiful weather and the live flashbacks provided an atmosphere of cheerful reunion and a look into the new future of de Appel, with its new building being a topic of speculation and discussion.


Achmet Ögüt

Read more