AICA-Salon 28 september: schrijven in andere talen

Kunstwerk Natalia Papaeva

schrijven – schrijver – schrijvigheid
write – writer – writishness

    • Tijdens de komende AICA-salon stellen we de vraag wat het betekent om in een andere taal dan je moedertaal te schrijven. In het Engels bijvoorbeeld, maar ook – als je niet met Nederland bent grootgebracht – in het Nederlands. Wanneer maak je die keuze om in een andere taal te schrijven en wat zijn de consequenties ervan? Oefen je de grammaticaregels en leer je de woorden? Of is het intuïtiever en wordt de nieuwe taal een innerlijke stem? Steeds vaker online spelen onze levens zich allang niet meer in één taal af: welke ta(a)l-igheden zullen academici, kunsthistorici en critici in de toekomst hanteren?

Aan de hand van een programma met drie sprekers proberen we een beeld te schetsen van de complexiteit van dit leer- en veranderingsproces.

Nicoline van Harskamp spreekt over het Engels en de manier waarop deze taal in de wereld wordt gebruikt en al doende verandert. Samen met de VU en het Sandberginstituut ontwikkelde zij Englishes Mooc, een internetcursus waarin verschillende rollen van de Engelse taal worden toegelicht; Engels als moedertaal, officiële taal, werktaal, tussentaal, et cetera. De Mooc bevat o.a. lessen in fonetiek en intonatie om het gebruik van het eigen Engels te bevorderen. De Engelse taal kent veel varianten, vandaar dat Van Harskamp over ‘Englishes’ spreekt.

Natalia Papaeva is geboren in Buryatia (Oost-Siberië). Taal en het leren van talen vormen de uitgangspunten van haar werk. Ook in de performance ‘Zonseg‘ (2023) dat een Burayts liedje als uitgangspunt heeft. Hoe verhouden de verschillende talen die zij spreekt zich tot elkaar, het Burayt, Russisch, Engels, Nederlands? Hoe zijn zij verbonden met schrift en schrijven, met het lichaam en de herinnering?

Alena Alexandrova zal vertellen waarom zij proza schrijft in het Engels. Zij zal voordragen uit eigen werk. Alexandrova is cultuurtheoreticus en curator. Het schrijven van verhalen is een nieuw aspect van haar werk. Tijdens de Salon zal zij over haar schrijfervaring en haar taalkeuze vertellen.

De avond wordt afgesloten met een discussie waar het publiek aan deel kan nemen.
De voertalen zijn Engels en Nederlands.

Samenstelling / moderator: Saskia Monshouwer

Informatie gasten:
Nicoline van Harskamp (1975)
Van Harskamp is beeldend kunstenaar en hoogleraar performatieve kunst aan de Kunstakademie Münster (DE). Haar werk draait om spreektaal en solidariteit. Live werken vonden plaats in MuHKA Antwerpen, Tate Modern Londen, KunstWerke Berlijn, New Museum New York, Steirischer Herbst Graz, Project Art Centre Dublin, Stichting Serralves Porto en het Kaaitheater Brussel. Ook haar video- en installatiewerken worden internationaal geëxposeerd. Daarnaast doet ze online projecten als www.contagious-speech.org en www.englishes-mooc.org. In haar meest recente project ‘Voix Blanche’ richt zij zich op de gevolgen van ‘screen talk’ voor de manier waarop we spreken.

Natalia Papaeva (1989)

Papaeva is geboren in Boerjatië (Oost-Siberië). Zij studeerde aan de staatsuniversiteit van Sint-Petersburg, Rusland en aan de KABK in Den Haag en is nu in residency bij de Rijksakademie in Amsterdam. Ze gebruikt geschreven en gesproken taal als instrument om de consequenties van het kolonialisme te onderzoeken. Haar performances ontstaan aan hand van liedjes in het Boerjatisch waarin persoonlijke en collectieve ervaringen vervat zijn. Het gebruik van haar moedertaal is een bewuste keuze. Zij vestigt hiermee de aandacht op de manier waarop ook culturen worden uitgewist als een de taal verdwijnt.

Alena Alexandrova
Alexandrova is schrijver, theoreticus en docent aan de afdeling beeldende kunst en fotografie van Gerrit Rietveld Academie in Amsterdam. Zij is gastdocent aan de academie voor beeldende kunst in Nürnberg. Ze publiceerde boeken en teksten in academische en artistieke context en levert met grote regelmaat bijdragen aan kunstbladen en catalogi. Als schrijver onderzoekt zij de mogelijkheid om theoretische inzichten te bemiddelen via literatuur en andere denkbeeldige vormen, waaronder een doorlopende reeks voorlees-sessies. In 2017 verscheen haar boek ‘Breaking Resemblance’ bij Fordham University Press. Ze is co-editor van een bundel over het werk van Jean-Luc Nancy en stelde als curator meerdere exposities en symposia samen in Amsterdam en Parijs. Ze haalde haar PhD aan de Universiteit van Amsterdam (UVA).

Tijdens de AICA-Salons houden AICA-leden en/of gastsprekers een prikkelende presentatie over een actueel onderwerp dat betrekking heeft op de kunstkritiek. Daarnaast is er volop ruimte voor discussie. Aansluitend is er een borrel.

Praktisch: Op 28 september begint de Salon om 19:30 uur, inloop vanaf 19:00 uur. Locatie: Perdu, Kloveniersburgwal 86, Amsterdam
Toegang gratis, ook voor niet-AICA-leden. Aanmelden via info@aicanederland.org wordt op prijs gesteld.

Beeld: Natalia Papaeva – Zonseg

AICA-congres 13-17 november 2023 in Krakau

Hoe is de kunstkritiek en de kunstwereld afhankelijk van de instituties die de kunst beheren en tonen? En hoe hebben die musea, bibliotheken en galeries controle over de kunstkritiek? Over die vragen gaat het in het 55e internationale AICA-congres, georganiseerd door AICA Polen, dat van 13 tot 17 november 2023 in Krakau zal plaatsvinden. Op het programma staan key-notes van onder anderen Karen Archey (Stedelijk Museum Amsterdam, publiceerde het boek 'After Institutions' (2022)), Maria Thereza Alves (kunstenaar/criticus), en Nikita Kadan (kunstenaar), daarnaast zijn er panels met bijdragen van AICA-leden en andere belangstellenden. Het programma is hier te lezen, aanmelden (met suggesties voor hotels en de kosten) kan hier

Naast de lezingen en panels zijn er ook excursies naar musea en kunstinstellingen in de stad, en is er volop gelegenheid kennis te maken met de andere leden van AICA-International. Een verslag over de editie in Keulen en Berlijn in 2019 staat hier

Leden van AICA én niet-leden zijn van harte welkom!

Museumbezoek Jan Veth en Galatea in Dordrecht 7 juli

Jan Veth, 'Karen', 1892. Stichting Kröller-Müller Museum, Otterlo

Het gebeurt niet vaak dat een museum een tentoonstelling wijdt aan het werk van een kunstcriticus. In de tentoonstelling Het oog van Jan Veth. Schilder en criticus rond 1900, in het Dordrechts Museum, komen naast de schilderijen van Jan Veth ook zijn kunstkritieken uitgebreid aan bod. Het leek ons daarom een goed idee om het culturele seizoen af te sluiten met een bezoek aan het Dordrechts Museum. Het museum verwelkomt ons graag op vrijdag 7 juli aanstaande, Sanne Baar, projectleider van de tentoonstelling zal een rondleiding verzorgen.

Na ons bezoek aan de tentoonstelling Het oog van Jan Veth is er gelegenheid om het werk van de acht kunstenaars te zien die zijn genomineerd voor de Galatea Kunstprijs 2023. De prijs wordt uitgereikt aan kunstenaars met een recent migratie verleden en is een initiatief van de Galatea Foundation. Twee van de kunstenaars, Vita Buivid en Natalia Grezina, beiden uit Oekraïne, zijn die middag in het museum. Wie wil kan met hen in gesprek over hun werk.

We starten om 14:00. Uiteraard heeft u met uw AICA kaart gratis toegang tot het museum. Na afloop is er gelegenheid om samen iets te drinken en bij te praten. U kunt zich aanmelden door een email te sturen aan info@aicanederland.orgIntroducees zijn van harte welkom

 

AICA-Nederland zoekt penningmeester!

Het bestuur van AICA Nederland zoekt dringend een nieuwe penningmeester. Het gaat om een vrijwillige functie.

Je hoeft geen accountantdiploma te hebben, een beetje handigheid met cijfers is wel handig.

De penningmeester stelt de begroting en jaarrekening op, betaalt de lopende rekeningen en houdt de betalingen van het lidmaatschapsgeld bij. Daarnaast is de penningmeester ook lid van het bestuur, en kan dus meedenken en -organiseren van de activiteiten van AICA Nederland.

Ben je lid van AICA-Nederland (of wil je dat worden): meld het ons, op info@aicanederland.org

AICA-salon 19 april: Code-Switching (LET OP: begint om 19:30 uur!)

Code-switching is een begrip uit de taalwetenschap. Het verwijst naar het door elkaar gebruiken van meerdere talen in één tekst of context. Het komt regelmatig voor bij mensen die meerdere talen spreken en sijpelt door in nieuwe cultuuruitingen waarvan hiphop en rapmuziek de meest bekende zijn. Code-switching kan model staan voor een mondiale kunstopvatting.
Tijdens de salon worden de implicaties van dit model onderzocht. Wat betekenen meertaligheid en het spreken vanuit een gemengde culturele achtergrond voor de kunst en de kunstkritiek?We gaan in gesprek aan de hand van twee korte presentaties van Kitty Zijlmans en Arjun Chadha. Zijlmans beziet de kunstgeschiedenis vanuit een mondiaal perspectief, een visie die tot een nieuwe studierichting leidde: World Art Studies. In 2023 ontwikkelde zij een online cursus voor middelbare scholen. Tijdens de salon licht zij haar visie toe. Arjun Chadha is oprichter van het onafhankelijke tijdschrift Get Familiar, en formuleert zijn visie op kunst en cultuur aan de hand van interviews met internationale muzikanten en muziekjournalisten. Tijdens de salon spreekt hij over de totstandkoming van het blad en zijn motivatie.

Tussendoor wordt de bijzondere video Play White van Bianca Baldi getoond (2019, video: 10.45” colour, stereo). Geboren in Zuid-Afrika, werkend vanuit Brussel baseert Baldi zich in de video op studies over biomimicry, in het bijzonder van sepia’s – zeekatten of inktvissen – en haar eigen familiegeschiedenis, maar ook op literaire precedenten – zoals de roman Passing (1929) van Nella Larsen – om na te denken over raciale overgang en de instabiliteit van raciale identiteiten.

Het programma is samengesteld en wordt gemodereerd door bestuurslid Saskia Monshouwer.

Informatie over de sprekers:
Kitty Zijlmans is Emeritus Hoogleraar Hedendaagse Kunstgeschiedenis en Theorie / World Art Studies aan het Leiden University Centre for the Arts in Society. De online cursus is tot stand gekomen i.s.m. de VONKC – Vereniging Onderwijs Kunst en Cultuur 2023. Klik hier om Zijlman's afscheidsrede uit 2021 te lezen.

Arjun Chadha is oprichter van het onafhankelijke, Engelstalige tijdschrift Get Familiar, waarin de wereld wordt beschouwd vanuit raakvlakken met hiphop. Chadha werkt vanuit Amsterdam en London. Het blad kreeg twee internationale prijzen: European Independent Magazine of the year 2021 en Mercurs BeLOFte van het jaar 2020.
Bianca Baldi maakt video’s, installaties en geeft lezingen. Ze studeerde kunst aan van de Universiteit van Kaapstad, Zuid-Afrika en de Städelschule in Frankfurt, Duitsland. Baldi heeft verschillende solotentoonstellingen gehad, o.a. in de Grazer Kunstverein (Oostenrijk), Kunstverein Hamburger Bahnhof (Duitsland), en nam deel aan internationale biënnales, waaronder de 11e Afrikaanse Fotobiënnale in Bamako, Mali (2018) en de 11e Biënnale van Shanghai, China (2017).
https://www.netwerkaalst.be/publicatie/play-white/

Tijdens de AICA-Salons houden AICA-leden en/of gastsprekers een prikkelende presentatie over een actueel onderwerp dat betrekking heeft op de kunstkritiek. Daarnaast is er volop ruimte voor discussie. Aansluitend is er een borrel.

Practisch: de avond begint om 19:30 uur, inloop vanaf 19:00 uur. Locatie: Perdu, Kloveniersburgwal 86, Amsterdam

Toegang gratis, ook voor niet-AICA-leden. Aanmelden via info@aicanederland.org wordt op prijs gesteld.

'Op de barricade' Winnende tekst PJKK in Engels online bij AICA International

'Twee weken nadat het Russische leger op 24 februari 2022 Oekraïne binnenviel, dook er op Twitter een foto op van een zogenaamde ‘Anti-tank hedgehog’, een gehoekt obstakel bedoeld om tanks tegen te houden. De ijzeren ‘egel’, gefotografeerd op straat in Kiev, had nog een ander opvallend detail, er zat een museumlabel op. ‘Anti-tank hedgehog, 1941. Were used during the defense of the Kiev city’ was er in kleine witte letters op te lezen.'

Voor de tekst na deze introductie, het essay 'Op de barricade. Bewegen tussen museum en maatschappij', kreeg Lara den Hartog Jager in december 2022 een van de Basisprijzen van de Prijs voor Jonge Kunstkritiek 2022. Het juryrapport stelde: 'In haar essay zet Den Hartog Jager de socio-politieke geschiedenis van het concept van de barricade uiteen, en verbindt de paradox van de barricade met de manier waarop we over kunst en musea denken. Het is voor haar een aanzet om verder na te denken over de rol van kunst en musea buiten de museum­muren. De jury is zeer te spreken over de heldere opbouw en de manier waarop ze moeiteloos sociale en politieke gebeurtenissen verbindt aan haar reflectie op kunst en musea.'

AICA Nederland moedigt jonge kunstcritici graag aan en is daarom een van de partners van de PJKK. We lieten haar tekst vertalen naar het Engels, en AICA International plaatste het op hun site, voor een wereldwijd bereik.

De Nederlandse versie is nog steeds hier te lezen, voor de Engelse versie kunt u kijken op de site van AICA International.

 

Nieuwjaarssalon op woensdag 18 januari: prijzen in de kunstwereld (en komende Salondata)

De Prijs voor de Jonge Kunstkritiek, de Koninklijke Prijs, de Wolvecampprijs, de Sluijtersprijs,
de Buning Brongersprijs, de Thérèse Schwartzeprijs, Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst
de Volkskrantprijs, de Museumtijdschriftprijs, de Johannes Vermeerprijs en de AICA-prijs.
Aan prijzen is geen tekort in de kunstwereld. Wat is het effect van al deze prijzen? Die vraag
staat centraal tijdens de AICA-Salon op 18 januari.
Prijzen hebben ruwweg twee functies: ze kunnen een prestatie vieren of talent
aanmoedigen. Tijdens deze avond spreken we daarom met winnaars over de betekenis van
erkenning en de stimulans die een prijs voor een carrière kan zijn.
Aan een jury is het de taak om uit te maken wie aanspraak maakt op lof en aandacht. Die
taak is niet altijd eenvoudig. Welke criteria worden tijdens een juryberaad gehanteerd?
Wie is er nu tegen winnen? Misschien verbergt al die confetti wel structurele problemen in
de sector. Die kritiek is de aanleiding om na te denken hoe de kunstsector kan floreren,
waarbij de mogelijkheid om in de luwte een duurzame carrière op te bouwen belangrijkers is
dan het eenmalige toekennen van een prijs.

Onze gevierde gasten zijn:
Julia Steenhuisen (coördinator Prijs voor de Jonge Kunstkritiek)
Zoë Dankert (Schrijver en podcastmaker, dubbel winnaar van de Prijs voor de Jonge
Kunstkritiek 2022)
Paula van den Bosch (curator, juryvoorzitter Koninklijke Prijs voor Vrije Schilderkunst,
winnaar AICA Oorkonde 2007)
Vivian Mac Gillavry (Kunstenaar, antropoloog en schrijver)

Na het inhoudelijk gedeelte is deze AICA-Salon de gelegenheid om feestelijk het nieuwe jaar
in te luiden tijdens de aansluitende borrel. We hopen u te zien. Iedereen is welkom!
Aanvang programma 17:00
Inloop: 16:30
Locatie: Perdu, Kloveniersburgwal 86 Amsterdam
Aanmelden via info@aicanederland.org wordt op prijs gesteld.

Alvast voor in de agenda de data van de volgende Salons:

  • woensdag 19 april
  • donderdag 22 juni

Laudatio Paul Kempers

Op 22 juni 2022 nam de Paul Kempers de AICA-Prijs 2021 in ontvangst voor zijn boek Het gaat om heel eenvoudige dingen. Jean Leering en de kunst. Tijdens deze feestelijke gelegenheid sprak Saskia Monshouwer een laudatio uit die U hieronder kunt lezen.

Beste Paul, beste aanwezigen, beste jury,

Het is een hele eer om dit laudatio te schrijven en uit te spreken. Het gebeurt in het kader van de AICA-prijs 2021 die gewonnen werd door Paul Kempers voor de biografie, Het gaat om heel eenvoudige dingen. Jean Leering en de kunst. De AICA-prijs is een prijs die deze keer naar een vakgenoot gaat en ik heb de laudatio met veel plezier geschreven. Niet alleen omdat het gaat om een goede biografie, ook omdat ik als criticus nu eens niet de minpunten zal benadrukken, maar alle ruimte krijg om mijn collegiale bewondering en enthousiasme voor een bijzondere biografie over een bijzondere museumdirecteur te tonen. Read more

Uitreiking Prijs Jonge Kunstkritiek 2022: 15 december in Leuven

Iedere twee jaar wordt met de Prijs voor de Jonge Kunstkritiek de enige prijs uitgereikt in het Nederlandse taalgebied die speciaal gericht is op jonge schrijvers van beeldende kunstkritiek. De organisatie nomineerde voor de editie van 2022 de volgende acht schrijvers: Lara den Hartog Jager, Loren Snel en Lena van Tijen in de categorie Essay, en Zoë Dankert, Laura Herman en Emma van Meyeren in de categorie Recensie. Ook wordt dit jaar een stimuleringsprijs uitgereikt in de categorie Innovatieve kunstkritische praktijken, gericht op nieuwe (digitale, experimentele, of ongebruikelijke) wegen en vertelmethodes, en daarvoor is het collectief 'Werktitel' genomineerd – Zoë Dankert en Alix de Massiac.

De prijs wordt op 15 december as uitgereikt in museum M Leuven. Zie voor meer informatie: https://jongekunstkritiek.net/nieuws

De jury van de Prijs voor de Jonge Kunstkritiek 2022 staat onder leiding van Grâce Ndjako (filosoof, schrijver, vertaler en coördinator De Nieuwe Garde) en bestaat verder uit Bas Blaasse (schrijver en redacteur HART), Zeynep Kubat (schrijver, curator en redacteur Rekto:Verso), Jorne Vriens (schrijver, docent Reinwardt Academie en bestuurslid van AICA Nederland) en Joost de Vries (schrijver en adjunct hoofdredacteur De Groene Amsterdammer).

De prijs is een initiatief van Mondriaan Fonds, de Appel, Kunstinstituut Melly, Stedelijk Museum, Van Abbemuseum, M Leuven, Vlaams Cultuurhuis de Brakke Grond, Mu.ZEE en Z33 Huis voor Actuele Kunst, Design & Architectuur. AICA Nederland is een van de partners, en verzorgt de publicatie van een van de winnende teksten op de site van AICA International.

Feestelijke uitreiking AICA-Prijs 2021 op 22 juni

Op woensdag 22 juni wordt namens de leden van AICA-Nederland de AICA-Prijs 2021 uitgereikt tijdens een feestelijke ceremonie in Perdu, in het centrum van Amsterdam.

De prijs, waarvoor publicaties over kunst die verschenen in de jaren 2018, 2019 en 2020 in aanmerking kwamen, wordt uitgereikt aan Paul Kempers voor zijn boek Het gaat om heel eenvoudige dingen. Jean Leering en de kunst, uitgeven door Valiz.

De prijs heeft de vorm van een laudatio die Saskia Monshouwer, kunstcriticus en secretaris van AICA-Nederland, zal schrijven en uitspreken, en aan de laureaat overhandigen. Read more