Brandbrief Toekomst Kunsttijdschriften in Nederland

Onlangs heeft het bestuur van AICA Nederland een brandbrief gestuurd aan de staatssecretaris van Onderwijs, Cultuur en Wetenschappen om de aandacht te vestigen op de precaire situatie waarin de kunsttijdschriften in Nederland dreigen te belanden.

Newsweek cover by Roy Lichtenstein, 1966.

In juni 2011 heeft de Staatssecretaris het besluit bekrachtigd dat kunsttijdschriften geen subsidies meer mogen aanvragen bij de kunstfondsen (na recente fusie betreft dit het Mondriaan Fonds). Deze maatregel gaat in 2013 van kracht. Achterliggende argumentatie van dit besluit is dat kunsttijdschriften via het principe van vraag en aanbod volledig marktconform moeten opereren.

Als vakvereniging die zich al decennia hard maakt voor de kwaliteit van de kunstkritiek in Nederland, en die de ethische en professionele belangen van haar leden behartigt en verdedigt, maakt AICA Nederland zich ernstige zorgen over de gevolgen van dit besluit. Het zal leiden tot een verschraling van het kunsttijdschriftenbestel en betekent daarmee een vermindering en verslechtering van de kunsttheoretische en beschouwende kunstkritiek, met nadelige gevolgen voor de kennisontwikkeling en- overdracht op dit gebied in Nederland.

Lees hier de volledige brief Read more

Jury AICA Oorkonde 2013 bekendgemaakt

De AICA oorkonde 2013 wordt volgend jaar uitgereikt aan een organisatie of instelling die zich heeft onderscheiden op het gebied van de beeldende kunst. De recentelijk samengestelde jury bestaat uit Maria Rus Bojan, Maxine Kopsa en Steven ten Thije. Deze jury zal een shortlist samenstellen, die in de AICA jaarvergadering van 2013 bekend zal worden gemaakt. Vervolgens zullen de AICA leden stemmen op de instelling van hun voorkeur.

Van links naar rechts Maria Rus Bojan, Steven ten Thije en Maxine Kopsa.

Maria Rus Bojan is kunstcriticus en oprichter van Project Foundation, een organisatie die vernieuwende tentoonstellingsformats ontwikkelt. Sinds 2010 leidt zij het internationale Curatorial Programme van Art Rotterdam. In 2011 was zij curator van het Roemeense paviljoen op de Biennale van Venetie.

Maxine Kopsa is kunstcriticus voor ondermeer Metropolis M en oprichter van Kunstverein, een presentatie-, discussie- en publicatie instelling voor hedendaagse kunst met afdelingen in Amsterdam, Milaan en New York. Daarnaast is zij adviseur voor het Amsterdams Fonds voor de Kunst.

Steven ten Thije studeerde kunstgeschiedenis en filosofie aan de UvA en werkt thans als onderzoekscurator bij het Van Abbemuseum. Zijn promotieonderzoek betreft huidige vormen van curatorschap en tentoonstellingspraktijk. Ten Thije doceert aan de universiteit van Hildesheim.

De AICA Oorkonde wordt wisselend uitgereikt aan een publicatie, een tentoonstelling en een organsiatie/instelling. In 2010 werd de AICA Oorkonde uitgereikt aan de AVRO, in 2011 aan het Van Gogh Museum en de Oorkonde 2012 is toegekend aan YVI Magazine.

AICA Oorkonde 2012 toegekend aan YVI Magazine

AICA Nederland heeft de AICA Oorkonde 2012 toegekend aan YVI Magazine, een uitgave in eigen beheer van ontwerper en fotograaf Welmer Keesmaat (1980).

YVI Magazine startte in 2007 als eindexamenproject Grafisch Ontwerpen van Welmer Keesmaat aan de Koninklijke Academie van Beeldende Kunsten in Den Haag. Na het eerste nummer met 112 pagina's zijn er vijf nummers op hetzelfde stramien gevolgd met thema's als Borders, Consumption, Modern Explorers, Science and Technology, Religion and Rituals en Portrait. Zowel de inhoud als de vormgeving wordt volledig door Keesmaat bepaald. Uit het juryrapport: 'Keesmaat draagt dit project in zijn eentje en doet dat met een doorzettingsvermogen, kwaliteitsbesef en natuurlijkheid die men in Nederland zelden ziet. De lichtheid en frisheid die hem als jonge redacteur/ondernemer aankleeft, is een kwaliteit die hij ook aan het blad weet mee te geven. De geschiedenis zal het moeten uitwijzen, maar het lijkt vooralsnog niet al te gewaagd te veronderstellen dat YVI Magazine mettertijd in het rijtje van Nederlands beste vaktijdschriften op het gebied van visuele cultuur zal worden opgenomen.'

Welmer Keesmaat zegt in een reactie: 'Het betekent voor mij een bijzondere erkenning, met name omdat het uit de hoek van kunstcritici komt. Ik maak YVI Magazine alleen, daarom ben ik blij dat het op deze manier wordt opgemerkt.'

Voor meer informatie: www.yvimag.com

De AICA Oorkonde wordt jaarlijks toegekend aan afwisselend een Nederlandse instelling, tentoonstelling of (zoals dit jaar) een publicatie. De huidige toekenning betreft publicaties in de jaren 2009, 2010 en 2011.

De jury bestond uit de AICA leden Lily van Ginneken, Alexander Mayhew en Alied Ottevanger. De stemming werd gehouden onder de 150 leden van AICA Nederland, waaronder kunstcritici, docenten aan kunstacademies en universiteiten en tentoonstellingscuratoren.

De twee andere genomineerde publicaties waren Cornerstones (Witte de With Publishers) en de website Stichting Egress Foundation van Seth Siegelaub.

 

 

 

In 2011 werd de AICA Oorkonde toegekend aan de tentoonstelling 'De brieven van Van Gogh, de kunstenaar aan het woord'. De uitreiking van de AICA Oorkonde 2012 zal dit najaar plaatsvinden.

AICA Aanmoedigingsprijs voor Jonge Kunstcritici 2013 Inzendtermijn verlengd tot 8 maart

Om het schrijven door opkomende critici te ondersteunen en te bevorderen looft AICA International voor de derde keer de AICA Aanmoedigingsprijs voor Jonge Kunstcritici uit.

Jonge Europese critici, die niet ouder zijn dan 35, worden uitgenodigd een recensie of een kort kritisch essay in te leveren over dOCUMENTA 13, dat plaatsvond in Kassel van 9 juni t/m 16 september 2012.

Zowel ongepubliceerde als gepubliceerde teksten, die in gedrukte of digitale vorm zijn verschenen, zijn welkom (wel graag de datum en naam van de publicatie vermelden). De teksten moeten in het Engels, Frans, Spaans of Duits zijn geschreven. In het laatste geval dient de auteur een samenvatting in een van de eerste drie genoemde talen bij te sluiten, aangezien deze de officiele talen van AICA zijn. De tekst mag niet langer dan 1500 woorden zijn en dient in Word te worden aangeleverd.

De deadline voor inzending is verlengd tot 8 maart 2013.

De prijs bestaat uit een reis (inclusief reis- en verblijfkosten) naar Kosice en Bratislava (Slowakije) om van 23 t/m 28 september 2013 deel te nemen aan het 46e AICA Congres. Gedurende dit symposium, getiteld "White Places, Black Holes" en georganiseerd door AICA Slowakije en AICA International, zal de winnaar een korte paper presenteren dat in zal gaan op het verschijnen van onbekende en tot nu toe minder belangrijke regio's binnen de mondiale kunstgeschiedenis.

Geinteresseerde schrijvers kunnen hun teksten sturen aan: aica.office@gmail.com

De AICA Aanmoedigingsprijs voor Jonge Kunstcritici wordt georganiseerd door de AICA Fellowship Fund Commissie. De eerste editie werd gewonnen door Franck-Hermann Ekra uit Ivoorkust, de tweede door Alessandra Simoes Paiva uit Brazilie.

Voor meer informatie over AICA International: www.aica-int.org

 

"Topsy Turvy": The End of Carnival in the Netherlands

Ugo Rondinone, If There Were Anything But Desert. Sunday, 2000, fibreglass sculpture, 2,20m x1m. Photograph: Cassander Eeftinck Schattenkerk. Courtesy the artist and Vanhaerents Art Collection, Brussels

Op de website Afterall.org publiceerde Nick Aikens een kritiek over 'Topsy Turvy', de openingstentoonstelling van De Appel arts centre. Het artikel is tevens een overzicht van de huidige bezuinigingen op de kunsten in Nederland. Aikens stelt dat de culturele voorhoede de hand in eigen boezem moet steken: 'For over a decade the leftist art world was allowed, even encouraged, to stand at a safe distance, firing critical blanks at the system that funded them. Now, the weakest parts of their defence (-) simply re-articulates the ‘us versus them’ rhetoric deployed by populists'. De Appel tentoonstelling vindt hij in dit opzicht een gemiste kans, maar in de begeleidende uitgave Shadowfiles krijgt, volgens Aikens, de combinatie van kunst, carnaval en politieke actie wel degelijk vorm.

Door: Nick Aikens

The Dutch cultural landscape – its new funding structures, public perception and own vision of its future – looks precarious. The cuts to the arts in the Netherlands have been discussed at length in the Lowlands and elsewhere, but it is worth briefly sketching the scene: In May the Council for Culture announced their recommendations to the government for the next four years of funding, following last year’s decision to cut state support for the arts by 25% after a decade of healthy – some would say bloated – public funding. The outcome is now clear: a spate of arts organisations will close (SKOR, Netherlands Media Art Institute and SMART Project Space being the most high profile examples in the field of visual art) whereas others will see drastic decreases in funding (BAK in Utrecht, for example, has been re-categorised as a ‘small’ organisation and will receive 60% less funding). The future of the postgraduate art schools Rijksakademie and Ateliers remains uncertain; their survival depending on them coming together under a vastly different guise.

Lees verder op http://afterall.org/online/a-note-from-the-nether-nds-topsy-turvy-at-the-new-buidling-of-de-appel-arts-centre

Tijdschrift 'Open': conferentie Nieuwe manieren van publiceren

Open. Cahier over kunst en het publieke domein organiseert een conferentie met als titel 'Nieuwe manieren van publiceren over kunst en cultuur' op woensdag 12 september aanstaande in de Rijksacademie van Beeldende Kunsten, Amsterdam. Onderwerpen die aan bod komen zijn onder meer: Welke consequenties hebben digitaal en on line publiceren voor het redactionele proces en voor de verhouding met het publiek en het publieke; Wat zijn de implicaties van e-publishing en digitale kennisverspreiding voor de ervaring van het lezen en het produceren en verwerven van kennis; Welke alternatieve verdienmodellen en financieringsmogelijkheden zijn er. Samenstelling en organisatie zijn in handen van Jorinde Seijdel en Annelie Musters.

De conferentie is bedoeld voor instellingen, uitgevers, redacties, vormgevers en schrijvers van culturele publicaties in Nederland, die geïnteresseerd zijn in nieuwe manieren van publiceren en kennis delen over kunst en cultuur. Voertaal is Nederlands, er zijn ca. 60 plaatsen en de conferentie beslaat ochtend en middag. Over 10 dagen wordt het definitieve programma bekend gemaakt. Informatie aan te vragen bij Annelie Musters annelie.musters@xs4all.nl

De Prijs voor de Jonge Kunstkritiek 2012 maakt jury bekend en lanceert nieuwe categorie voor internetkritiek

De Prijs voor de Jonge Kunstkritiek, waarin AICA Nederland dit jaar voor het eerst participeert, heeft de juryleden voor 2012 bekend gemaakt. Voor deze derde editie staat de jury onder voorzitterschap van Peter Verhelst (dichter, theater- en romanschrijver) en bestaat verder uit Ingrid Commandeur (kunstcriticus en bestuurslid AICA Nederland), Alie van Arragon (lezer de Groene Amsterdammer), Ward Daenen (coördinator opinie- en lezersrubriek De Morgen), Jan Postma (hoofdredacteur hard//Hoofd), Arnoud Holleman (beeldend kunstenaar, schrijver) en Xandra Schutte (hoofdredacteur de Groene Amsterdammer).

Birgit Donker, directeur van het Mondriaan Fonds, deed in de Groene Amsterdammer onder de titel Een vloek van verbazing een aftrap voor deze aflevering van de Prijs. Ze pleit in haar artikel onder meer voor een authentiek oordeel van de criticus, het leggen van maatschappelijke verbanden en dat de schrijver 'altijd iets van zichzelf blootgeeft'.

Dit jaar bestaat de Prijs voor de Jonge Kunstkritiek uit drie categorieën: recensie, essay en, voor het  eerst, internetkritiek. Deze laatste categorie is ontstaan uit de samenwerking met hard//hoofd, online tijdschrift voor kunst en journalistiek. In deze categorieën worden maximaal drie artikelen genomineerd om mee te dingen naar de hoofdprijs van € 7.500,- (essay), € 5.000,- (recensie) en € 1.500,- (internetkritiek). Deadline voor inzenden is 1 september 2012 via inzending@jongeprijskritiek.net . De voorwaarden zijn hier te lezen. Eind november vindt de prijsuitreiking plaats in het Stedelijk Museum Amsterdam.

De prijs voor de Jonge Kunstkritiek is een initiatief van de Appel Arts Centre, Mondriaanfonds en Witte de With, Center for Contemporary Art in samenwerking met Vlaams-Nederlands Huis deBuren. De Prijs wil kunstcritici tot 35 jaar stimuleren en de aandacht voor kunstkritiek en journalistiek met hoge kwaliteit in de bredere media vergroten.

Behalve met AICA Nederland werkt de Prijs voor de Jonge Kunstkritiek in deze editie samen met Domein voor Kunstkritiek en het Stedelijk Museum Amsterdam.

Nominaties AICA oorkonde 2012 bekend

Tijdens de AICA jaarvergadering op 20 juni in het Stedelijk Museum Amsterdam werden de nominaties voor de AICA Oorkonde 2012 voor publicaties bekend gemaakt. De jury, Lily van Ginneken, Alexander Mayhew en Alied Ottevanger, nomineerde drie publicaties: Cornerstones, YVI Magazine en de website van Stichting Egress Foundation. De AICA Oorkonde wordt wisselend jaarlijks toegekend aan een instelling, tentoonstelling en een publicatie. In 2010 werd de AICA Oorkonde uitgereikt aan de AVRO, in 2012 aan het Van Gogh Museum. AICA leden stemmen op de nominatie van hun voorkeur. Hieronder volgt de complete nominatietekst.

Read more

AICA Oorkonde 2012: Inzenden publicaties

Jaarlijks reikt AICA Nederland (Association Internationale des Critiques d'Art) de AICA Oorkonde uit. Deze Oorkonde wordt beurtelings toegekend aan een instelling, tentoonstelling of publicatie in Nederland. In 2012 wordt de Oorkonde toegekend aan een publicatie. Uitgeverijen en instellingen worden uitdrukkelijk aangemoedigd om publicaties die vallen onder het aandachtsgebied van de AICA-oorkonde 2012 aan de jury ter beoordeling voor te leggen.

In 2010 won de AVRO de Oorkonde voor het feit dat deze omroep zich heeft geëvolueerd tot de grootste aanbieder van kunst en culturele informatie op televisie en radio. In 2011 werd de prijs uitgereikt aan het Van Gogh Museum voor de tentoonstelling "Van Gogh's brieven. De kunstenaar aan het woord."

In 2012 zal de AICA Oorkonde worden uitgereikt aan een publicatie op het gebied van beeldende kunst, vormgeving of architectuur, gepubliceerd in 2009, 2010 of 2011. De publicatie dient van oorsprong Nederlandstalig te zijn en bij te dragen aan het algemene discours over betreffende onderwerpen. In mei 2012 wordt er een shortlist van drie publicaties vastgesteld, waarna de leden van AICA hun stem zullen uitbrengen. De Oorkonde zal in het najaar van 2012 worden uitgereikt. De jury van de AICA Oorkonde 2012 bestaat uit: Lily van Ginneken, Alied Ottevanger en Alexander Mayhew.

Inmiddels heeft de jury van de volgende uitgeverijen en instellingen een uitgebreide selectie publicaties mogen ontvangen:

Alauda, De Appel, BAK, Boekie Woekie, Casco, Foam Magazine, Fonds BKVB, Fw:, If I Can't Dance, Jan van Eyck Academie Publications, Kunstverein, NAI, Octavo, Onomatopee, Post editions, The Proconsul, Rijksakademie, Roma Publications, SKOR, True True True, Valiz, Van Abbemuseum, Werkplaats Typografie, Witte de With.

De volgende criteria worden hierbij gehanteerd:

1. Het betreft alleen zelfstandige publicaties over beeldende kunst, vormgeving of architectuur.

2. De publicatie dient bij voorkeur van oorsprong Nederlandstalig zijn. Engelstalige publicaties worden echter niet op voorhand uitgesloten.

3. Het is gepubliceerd in de geldende periode (c.q. 2009, 2010, en 2011).

4. Van toepassing zijn alle categorieën: dus ook catalogi, monografieën, mits ze verder reiken dan alleen de besproken kunstenaar. Ook tijdschriften komen in aanmerking, niet één enkel nummer, maar het tijdschrift als totaal.

5. De publicatie moet bijdragen aan het algemene discours over beeldende kunst, vormgeving of architectuur.

6. Het moet een publicatie zijn waarmee AICA Nederland zich als organisatie kan profileren. Dit betekent in de regel dat de voorkeur uitgaat naar publicaties over hedendaagse kunst/architectuur/vormgeving, of naar een publicatie over oudere kunst waarbij de relevantie van die oudere kunst voor het heden duidelijk is.

7. Het accent moet liggen op de inhoud, niet op de vormgeving van het specifieke boek.

8. Publicaties van bestuurs- of commissieleden komen niet in aanmerking voor de oorkonde.

Voor meer informatie kunt u zich wenden tot Alexander Mayhew: mayhew.alexander@gmail.com.

Feestelijke uitreiking AICA Oorkonde 2011 in Van Gogh Museum

AICA Nederland heeft 16 december de AICA Oorkonde 2011 uitgereikt aan het Van Gogh Museum voor Van Goghs brieven. De kunstenaar aan het woord (9 oktober 2009 – 3 januari 2010). De jury roemde de hedendaagse manier waarop de kunstwerken, de brieven en andere bronnen aan elkaar werden gekoppeld. "Het jarenlange onderzoek heeft geresulteerd in een monumentaal, multidisciplinair boekwerk. Door de ambitieuze multimediale aanpak werd dit onderzoek ook nog eens op een innovatieve manier gepresenteerd. Met het gebruik van andere nieuwe media is dit brievenproject een voor Nederland voorbeeld stellend project geworden." De expositie werd samengesteld door het Van Gogh Brieventeam Leo Jansen, Hans Luijten en Nienke Bakker. Ontwerper Wim Crouwel tekende voor de vormgeving van de tentoonstelling.

Axel Rüger, directeur van het Van Gogh Museum, zegt in een reactie: “Het winnen van de prestigieuze AICA Oorkonde is door het Brieventeam met veel enthousiasme ontvangen. Dit unieke onderzoeksproject, gaf door middel van de tentoonstelling mensen de kans om op een unieke manier de kunstenaar Vincent van Gogh van dichtbij te beleven. Ik ben heel trots op de erkenning die deze bijzondere tentoonstelling en het team erachter krijgt.”

Robert-Jan Muller, voorzitter van AICA Nederland, benadrukte in zijn toespraak, dat de toekenning niet alleen een erkenning van kunstcritici is; veel leden van AICA zijn tevens werkzaam in musea als conservator of directeur, of werken als (free-lance) tentoonstellingsmaker. De toekenning is dus tevens een erkenning vanuit de beroepspraktijk.

Hans Luijten, Nienke Bakker, Wim Crouwel, Axel Rüger, Leo Jansen, Robert-Jan Muller

Met een opkomst van zo'n 50 gasten werd de uitreiking goed gezocht door zowel AICA leden als relaties van AICA. De jury bestond uit Robbert Roos, Ingrid Commandeur en Kees Keijer. In zijn laudatio ging Dr. Jos ten Berge, docent kunstgeschiedenis aan de Vrije Universiteit Amsterdam, in op het verschijnsel van geestelijke instabiliteit van zowel kunstenaar als beschouwer.