Oekraïne en nieuwe tijdschriften op de eerste AICA-salon

Jia Wanqiu. 'A blooming branch and a bird', China, 18th-19th century. Coll. Khanenko Museum, Kyiv

Zo'n twintig AICA-leden en belangstellenden kwamen donderdagmiddag 28 april samen voor de eerste fysieke AICA-Salon sinds meer dan twee jaar.

Aangezien er bij de presentaties een aantal adressen en namen genoemd zijn, hierbij een korte samenvatting:

  • Irene de Craen is initiatiefnemer en hoofdredacteur van Errant Journal, een internationaal tijdschrift dat nadrukkelijk niet meteen over kunst gaat, maar wel relevante thema's uit de kunstwereld behandelt.
  • Domeniek Ruyters, hoofdredacteur van Metropolis M, vertelde over het plan om samen met AICA een mentorprogramma op te zetten voor beginnende, getalenteerde kunstcritici – hierover later meer
  • Anfissa Dorochenko, who is a Senior Research Fellow at the Khanenko Museum in Kyiv, and phd-student in Cultural studies at the National University of Kyiv-Mohyla Academy, but currently living in Goor, gave us a touching presentation of the current situation of the museum in Kyiv. She told us three ways in which we, as AICA and as art critics in the Netherlands, might be able to help:
      • 'Our scholars and curators are looking for opportunities to write articles about their collections and publish their research;
      • We need (to be honest, immediately!) packaging for works of art. We strive to find partners and the most convenient way to get packaging.
      • Visibility is essential to us. Several institutions and museums in Europe are already writing about us. Despite all, we are preparing an information project for Museum Day (18 may 2022) and are looking for contemporary artists to collaborate'
  • Aansluitend was er een boekenmarkt met boeken van kleine uitgeverijen: Alauda publications, Uitgeverij 1001 en Valiz
  • Mensen die op een van de bovenstaande punten willen reageren of hulp kunnen bieden, kunnen contact opnemen met het AICA-bestuur.

    Edouard Vuillard, 'La pâtisserie', from the series Paysages et intérieurs. 1899, lithography. Coll. The Khanenko Museum, Kyiv.

Uitnodiging voor een AICA-Salon op locatie

Na lange tijd kunnen we elkaar eindelijk weer zien. We nodigen u dan ook van harte uit voor een AICA-Salon op donderdag 28 april in Amsterdam.

Tijdens deze Salon zal AICA-lid Irene de Craen vertellen over Errant Journal, een recent door haar opgericht tijdschrift voor cultuur en kritiek, en Domeniek Ruyters van Metropolis M zal ook aanwezig zijn om te praten over de stand van de kunsttijdschriften in Nederland.

Ook zal er aandacht zijn voor situatie van gevluchte Oekraïense kunstcritici en kunsthistorici in Nederland en over de mogelijkheden die we als AICA-Nederland hebben om hen te ondersteunen. Speciale gast is Anfissa Doroshenko, PhD-student culturele studies en senior research fellow op het gebied van prent- en papierconservering in het Khanenko Museum in Kyiv. Anfissa verblijft nu in Goor (bij Enschede) en zal vertellen over hoe we haar en haar collega's zouden kunnen helpen.

Vervolgens is er een boekenmarkt, waar een aantal uitgevers hun meest recente kunstboeken presenteren. Natuurlijk is er uitgebreid gelegenheid tot bijpraten bij een borrel.

Toegang is voor iedereen vrij, introducees zijn dus van harte welkom.
AICA-leden krijgen een eerste drankje gratis.

De avond vindt plaats in Perdu (Kloveniersburgwal 86, Amsterdam, op 4 minuten lopen vanaf metrohalte Rokin). Inloop vanaf 17:00u, het programma start om 17:30.

We hopen u op 28 april te mogen begroeten!

Het bestuur van AICA-Nederland

Tineke Reijnders-de Groot (Franeker 1941 – Landsmeer 2022)

Door Antje von Graevenitz en Din Pieters

Tineke Reijnders is op 23 maart overleden.

AICA heeft met Tineke een bijzonder actief lid verloren, niet alleen nationaal, maar ook internationaal. Zoals zij eens bij storm op het IJsselmeer het roer van hun grote zeilboot stevig in handen hield, terwijl haar man Hans de zeilen reefde, zo was ze ook met een intens gevoel voor verantwoordelijkheid altijd bereid de AICA te besturen, conferenties te organiseren of in internationale commissies de positie van bijvoorbeeld Afrikaanse collega’s te verbeteren. Daarbij duldde ze soms geen tegenspraak of lafhartig compromis. Terwijl de AICA een Internationale Vereniging is voor kunstcritici, was dit vak oorspronkelijk niet het hare: ze studeerde aanvankelijk Franse taal- en letterkunde en stapte later over naar kunstgeschiedenis aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. Naast het beeld bleef ze het geschreven woord koesteren, ze hield van kunstenaarsboekjes en zette zich mede in voor een retrospectieve van James Lee Byars getiteld The Perfect Kiss (MuHKA, Antwerpen 2018-19). Read more

Winnaars van de AICA-prijs 2021 zijn Carel Blotkamp en Paul Kempers

aica prijs 2021

Leden van AICA-Nederland hebben hun stem uitgebracht op de lijst met genomineerde kunstpublicaties die de afgelopen drie jaar zijn verschenen. Twee publicaties ontvingen daarbij evenveel stemmen. Daarom gaat de AICA-prijs 2021 naar twee auteurs:

Carel Blotkamp, die The End. Artists’ Late and Last Works schreef, uitgegeven door Reaktion Books

en

Paul Kempers, met zijn boek Het gaat om heel eenvoudige dingen. Jean Leering en de kunst, verschenen bij Valiz.

De feestelijke uitreiking, waarbij voor beide winnaars een laudatio zal worden uitgesproken, zal binnenkort plaatsvinden. Over de datum en de precieze locatie houden we u op deze website en de nieuwsbrief op de hoogte.

De jury voor de AICA-prijs, bestaande uit Laurens Meerman, Let Geerling en Robert-Jan Muller, nomineerde vier publicaties. Ook Vrijheid. De vijftig Nederlandse kernkunstwerken vanaf 1968 van Hans den Hartog Jager en Alles voor Vincent. Het leven van Jo van Gogh-Bonger van Hans Luijten werden genomineerd.

Het juryrapport kunt u hier lezen.

Stem nu voor de AICA-Prijs 2021 op uw favoriete publicatie!

Zoals u hier kunt lezen heeft de jury voor de AICA-prijs, bestaande uit Laurens Meerman, Let Geerling en Robert-Jan Muller, 4 publicaties genomineerd die meedingen naar de AICA-Prijs 2021.

Stem nu!

Leden van AICA-Nederland kunnen tot en met 7 februari 2022 stemmen op hun favoriete publicatie, door een mail te sturen aan info@aicanederland.org met als onderwerp 'AICA-Prijs' en in het bericht de publicatie van hun keuze, dus één van de volgende vier:

  • Carel Blotkamp, The End. Artists’ Late and Last Works
  • Hans den Hartog Jager. Vrijheid. De vijftig Nederlandse kernkunstwerken vanaf 1968
  • Paul Kempers, Het gaat om heel eenvoudige dingen. Jean Leering en de kunst
  • Hans Luijten, Alles voor Vincent. Het leven van Jo van Gogh-Bonger

De uitslag zal uiterlijk 10 februari 2022 bekend worden gemaakt via deze website

AICA-Nieuwjaarssalon 25 januari, 17 uur: de nominaties van de AICA-Prijs 2021

William Blake 'Europe' Plate i: Frontispiece, 'The Ancient of Days' 1827 (?) © The Whitworth, The University of Manchester

Als aftrap van het nieuwe kunstjaar willen we alle leden en belangstellenden uitnodigen voor de online Nieuwjaarsborrel van AICA-Nederland op dinsdag 25 januari, van 17:00 uur tot uiterlijk 18:00 uur.

Helaas nog even zonder fysiek proosten, wel met een kort programma waarbij twee leden van de jury van de AICA-Prijs 2021, Let Geerling en Robert-Jan Muller, hun keuze voor de vier nominaties toelichten. Daarna is er, voor zover de digitale omgeving dat toelaat, ook gelegenheid tot andere gespreksonderwerpen – de nieuwe Rembrandt, musea als gymzalen, museumdirecteurentransfers, of wat u verder maar op het hart ligt.

Aanmelden kan kosteloos via deze link.

Hopelijk tot dinsdag!

 

De vier meest bijzondere kunstpublicaties van de afgelopen 3 jaar volgens de AICA-jury

Ieder jaar looft AICA-Nederland een prijs uit aan afwisselend een Nederlandse instelling, tentoonstelling of publicatie van de afgelopen drie jaar. Tot en met 2019 heette die prijs de AICA-oorkonde, vanwege de herkenbaarheid heeft het bestuur de prijs vorig jaar omgedoopt tot AICA-prijs. Dit jaar gaat de prijs naar een door een in Nederland wonende en werkende kunstcriticus of -historicus. Een jury, dit jaar gevormd door Let Geerling, Laurens Meerman en Robert-Jan Muller, deed de voorselectie, de uiteindelijke keuze is aan de leden, dus aan u.

De AICA-prijs wordt dit jaar uitgereikt aan een publicatie die zich op een bijzondere manier heeft onderscheiden op het gebied van beeldende kunst in de jaren 2018, 2019 en 2020. De jury heeft de volgende shortlist samengesteld, en zal deze op 25 januari om 17:00 uur, bij onze online nieuwjaarssalon, verder toelichten:

De nominaties, in alfabetische volgorde, met een citaat uit de nominatietekst:

Carel Blotkamp, The End. Artists’ Late and Last Works, London: Reaktion Books, 2019. 248 blz.; ISBN 978 17891 413 13

Carel Blotkamp beschrijft in zijn Engelstalige boek The End de interpretatie en receptie van het laatste werk van kunstenaars en de legenden die eromheen zijn ontstaan. Als een aanstekelijk verteller reconstrueert de emeritus hoogleraar kunstgeschiedenis hoe verhalen van heldendom, tragiek, een laatste spirituele vonk of politieke aspecten geweven worden rond het laatste werk uit een oeuvre. Meestal niet door de kunstenaar zelf, maar door postume bewonderaars.'

Hans den Hartog Jager. Vrijheid. De vijftig Nederlandse kernkunstwerken vanaf 1968. Amsterdam: Atheneum – Polak & Van Gennep in samenwerking met Museum De Fundatie, 2019; 240 blz.; ISBN 9789025309459

'Plezierig vertellend voert Den Hartog Jager de lezer door de Januspoort die kunst en wereld met elkaar verbindt. Vrijheid is een naslagwerk voor 'een weifelende tijd’, zoals de auteur het stelt; een conversation piece over wat kunst kan betekenen – voor professionals én een breder publiek.'

Paul Kempers, Het gaat om heel eenvoudige dingen. Jean Leering en de kunst. Amsterdam: Valiz, 2018. 332 blz.; ISBN 978 94 92095 07 7

Voor deze tijd is het belangrijk te lezen hoe Jean Leering zijn museum in de jaren zestig tot generator poogde te maken van het nadenken over maatschappelijke vraagstukken. Niet voor niets beschouwt Kempers huidig Van Abbe-directeur Charles Esche als Leerings erfgenaam. Verplicht en meeslepend leesvoer voor elke museumdirecteur die het museum wil inzetten als, zoals het boek het stelt, ‘maatschappelijk verankerd bewustwordingscentrum’.'

 

Hans Luijten, Alles voor Vincent. Het leven van Jo van Gogh-Bonger. Amsterdam: Prometheus, 2019. 621 blz.; ISBN 978 90446 416 60

'[Jo Bongers] vernuftige strategieën worden door Luijten met verve uiteengezet. Dankzij de vele bronnen die hij voor dit boek gebruikte, waaronder Jo’s brieven en dagboeken, komt haar leven scherp in beeld. Hoe zij zelf al vroeg overtuigd raakte van de grote kracht van Vincents kunst bijvoorbeeld. En hoe dat besef haar carrière en leven vormde: Jo – een alleskunner – werd kunsthandelaar, kunstcriticus, tentoonstellingsmaker en bezorgde én vertaalde de brieven van Vincent.'

U kunt het hele juryrapport hier lezen – klik hier

Leden van AICA-Nederland kunnen stemmen tot en met 7 februari door een mail te sturen naar info@aicanederland.org

[NB: ivm vertraging is de inzendingstermijn met een week verlengd]

Over de juryleden:

Let Geerling is hoofd Radboud Kunstzaken, het gezamenlijke kunstprogramma van het Radboudmc en de Radboud Universiteit in Nijmegen. Daarvoor was Let onder onder meer staflid van het curatorenteam Sonsbeek 93, hoofdredacteur van Metropolis M, curator Cultuur & Ruimte bij de provincie Overijssel en bestuurslid van de Vereniging Bedrijfscollecties Nederland

Laurens Meerman is online redacteur bij de Vereniging Rembrandt en publicist, met een bijzondere belangstelling voor verzamelgeschiedenis. Zijn stukken verschenen onder meer in KunstschriftBoekman en Simiolus

Robert-Jan Muller is kunsthistoricus en publiceert voornamelijk over moderne en hedendaagse kunst. Hij publiceerde voor onder meer Metropolis M, Archis, Het Parool, Artforum en is regelmatige auteur voor Museumtijdschrift. De afgelopen jaren maakte hij gefilmde korte documentaires over (inter)nationale beeldende kunstenaars. Hij was adviseur kunst en vormgeving voor KPN, adviseur bij Kunst en Bedrijf en adviseur kunst en openbare ruimte in de provincie Overijssel. Publicaties zijn onder meer een monografie over de schilder Erik Andriesse en het overzichtswerk De Woorden en de Beelden, tekst en beeld in de kunst van de twintigste eeuw. In 2021 was hij een van de samenstellers van het internationale AICA webinar ‘Decolonisation in the Museum: Interrogating the History of Slavery'.

 

AICA-international congres 2021: online vanuit Istanbul

Ieder jaar organiseert een nationale sectie van AICA een conferentie in eigen land, zo was het in 2018 in Taiwan en in 2019 in Duitsland. Vanwege de pandemie is het congres-schema wat in de war geraakt, nu is er op 25 en 26 november een online conferentie, georganiseerd door AICA Turkije.

Het thema is 'The Intellectual Aftermath' en op het programma staan onder andere de keynote-speakers:

  • Rayya Badran, MA, American University of Beirut – “What’s left of us: Notes on the artistic and cultural landscape of Beirut”
  • Prof. Hilary Robinson , Research and Impact Director, Professor of Feminism, Art and Theory at the University of Loughborough. “But does it work in Theory? Androcentric Blind Spots and Omissions”
  • Prof. Eddie Chambers, 'Department of Art and Art History at the University of Texas at Austin in 2010, teaching African Diaspora art history, – to be announced

Aanmelding/deelname is gratis en kan per mail, de conferentie is via Zoom/Youtube te volgen, details worden vanaf 15 november bekendgemaakt op http://aicaturkey.org/index.html

AICA International zoekt international board members

AICA International, het overkoepelende internationale bestuur van AICA in Parijs, zoekt nog bestuursleden: leden van één van de nationale AICA-afdelingen die twee keer per jaar bij de bestuursvergadering aanwezig willen zijn, om eens te zien en horen waarover daar wordt gesproken en eventueel ook zelf ideeën en ervaringen naar voren te brengen.

De verkiezing vindt plaats op de (online) jaarvergadering van AICA International, op 6 en 10 december aanstaande – waar overigens alle leden meer dan welkom zijn.

Meer informatie is als het goed is vandaag naar de leden van AICA-Nederland gestuurd, bij vragen kunt u ook terecht bij het bestuur van AICA NL.

Kandidaatstelling is nog mogelijk tot 15 november.

Turkse jonge kunstcritici schrijven over kunst in Nederland

Het afgelopen jaar heeft AICA-Nederland Yazıhane ('schrijftafel') redactioneel ondersteund, een project waarbij jonge Turkse kunstcritici teksten schreven over kunst in Nederland, op initiatief van curator Duygu Barlas. Het werd financieel gesteund door het Nederlands Consulaat in Turkije, het bestuur van AICA deed de eindredactie van de in het Engels geschreven artikelen. Zo is er een interview met Simon(e) van Saarloos, een reportage over Land Art in Nederland, en een bespreking van het videowerk Essay Documentary van de in Amsterdam en Berlijn wonende kunstenaar Ahmet Öğüt.