AICA-Salon: Laurie Cluitmans, Noortje de Leij en Luuk Vulkers over kunstkritiek

Op donderdag 8 april, van 17 uur tot ca. 18:30 uur zal de tweede digitale AICA-Salon in het teken staan van jonge kunstcritici. Dit naar aanleiding van een gesprek met 3 laureaten van de Prijs voor Jonge Kunstkritiek (PJKK), de prijs die sinds 2008 als doel heeft kunstcritici tot 35 jaar uit het Nederlandse taalgebied te stimuleren.

AICA-bestuurslid Matisse Huiskens zal in gesprek gaan met Luuk Vulkers (hoofdprijs PJKK essay 2020), Noortje de Leij (hoofdprijs essay 2018) en Laurie Cluitmans (hoofdprijs essay 2016). Hoe zijn ze te werk gegaan en wat heeft de prijs hen gebracht? Wat is volgens hen momenteel de positie van een criticus, zowel op nationaal als internationaal niveau? Of wat zou die positie moeten zijn?

Het gesprek vindt plaats via Zoom en is gratis en voor iedereen toegankelijk. Aanmelden is noodzakelijk, via deze link (installatie van Zoom op uw telefoon/computer is niet noodzakelijk)

Uitreiking AICA prijs 2020 voor 'Walid Raad' in het Stedelijk

Dinsdag 2 maart kende AICA Nederland de AICA-Prijs toe aan de tentoonstelling 'Walid Raad – Let's be honest, the weather helped' die in de het Stedelijk Museum Amsterdam te zien was. Hripsimé Visser, curator van de tentoonstelling en directeur van het museum Rein Wolfs ontvingen de prijs van Joke de Wolf, voorzitter van AICA Nederland. De uitreiking, inclusief het vraaggesprek met de curator, is hieronder als video terug te kijken. Onafhankelijk curator en criticus Nat Muller sprak tijdens de uitreiking een laudatio uit, ook die is terug te zien en onder de video terug te lezen.

Laudatio door Nat Muller

Dear Rein, dear Hripsimé, and everybody watching the live stream at home,

It is a true honour and privilege to give this laudatory speech on behalf of AICA for Walid Raad’s solo exhibition Let’s be honest, the weather helped. I speak to you in strange times when the memory of a visit to a museum seems very distant indeed. Looking back at this exhibition and considering the predicament most of the world finds itself in today, we have much to learn from Walid on how to find sense in nonsense, meaning in the incomprehensible, and how to work with, and through, disaster. But perhaps mostly his exhibition Let’s be honest, the weather helped shows that a heavy and serious subject matter, often of the political and historical kind, can sometimes best be accessed through an imaginary, with lightness and irony, rather than under an oppressive weight. Read more

Digitale Salon over de kunsthistorische canon

Op 9 maart 2021 trappen we van 17 tot 18 uur af met de eerste digitale AICA-Salon over het schrijven en maken van een kunsthistorisch overzichtswerk. Wat is er 'Nederlands' aan kunst uit Nederland, en waarom zijn dergelijke overzichtswerken nodig? Met kunstcriticus (en voormalig AICA-bestuurslid) Din Pieters, over haar  'Grote Nederlandse Kunstboek' (W-Books, 2019), Jenny Reynaerts, conservator 18e en 19e eeuwse schilderijen in het Rijksmuseum Amsterdam, auteur van 'Spiegel van de Werkelijkheid. 19de-eeuwse schilderkunst in Nederland' (Rijksmuseum, 2019) en Guinevere Ras, junior conservator fotografie in het Nederlands Fotomuseum en betrokken bij het samenstellen van de nog te onthullen Eregalerij van de Nederlandse fotografie én initiatiefnemer van de site meerstemmigheid.nl Na een korte presentatie van alle drie de genodigden is er gelegenheid voor het stellen van vragen. Inschrijven voor deze gratis online Zoom-bijeenkomst kan via https://www.eventbrite.nl/e/tickets-aica-salon-141968279947

2 maart 16:00 online uitreiking AICA-Prijs 2020 voor Walid Raad, Stedelijk Museum A'dam

'Walid Raad, Let's be honest, the weather helped', de tentoonstelling die in 2019 in het Stedelijk Museum Amsterdam te zien was, heeft van de leden van AICA Nederland de AICA-Prijs 2020 voor tentoonstellingen uit de periode 2017-2019 gekregen.

Op 2 maart 2021 van 16 tot 17 uur zal de prijs aan curator Hripsimé Visser en directeur Rein Wolfs worden aangeboden, in het auditorium van het Stedelijk Museum, helaas zonder publiek. Kunstcriticus en curator Nat Muller zal een laudatio uitspreken, en Joke de Wolf, voorzitter van AICA Nederland, zal in gesprek gaan met Hripsimé Visser over het maken van fototentoonstellingen in het Stedelijk in het algemeen en over de tentoonstelling van Raad in het bijzonder.

(foto: zaalopname uit de tentoonstelling door Gert Jan van Rooij)

De uitreiking is voor alle belangstellenden gratis live te volgen op https://www.stedelijk.nl/en/aica-live en is ook later nog terug te kijken op deze site en het Youtube-kanaal van het Stedelijk.

Art Criticism in the Netherlands in the ‘80s and ‘90s and the role of AICA

Door Antje von Graevenitz en Din Pieters

AICA International bestaat 70 jaar. Vanwege dat jubileum doken Antje von Graevenitz (voorzitter van AICA Nederland van 1987 tot 1995) en Din Pieters (secretaris van AICA Nederland van 1989 tot 1995) op verzoek van AICA International in de archieven van AICA. Hieronder publiceren we het artikel dat ze hierover schreven. Over de kunstgeschiedenis in de jaren tachtig en negentig. Over de intrede van post-modernisme, Malevich, globalisme, de opkomst van de nieuwe media als veld voor de kunstkritiek en de relatie tussen kunstkritiek en curator. En uiteraard over de rol van AICA hierin. 

(We publiceren het in het Engels omdat de auteurs het in het Engels schreven/redigeerden voor AICA-International, op https://aica-international.squarespace.com/blog/category/70+years+of+AICA staan de andere jubileumverhalen)

It is rather complicated, looking back at a significant phase in one’s life during which, as an art critic, one has tried very hard to take in the important topics of the day and, at the same time as a member of the board of AICA The Netherlands, to confront one’s fellow members with these topics by organising debates, lectures and conferences. Perhaps it is even impossible, as after such a long time one’s head fills up with only one thing: fog. Some people may crop up in one’s memory, but their statements are inaudible, or forever forgotten. A sense of atmosphere from those days gets blurred, but may still be recalled.

Read more

Tentoonstelling Walid Raad in Stedelijk krijgt AICA-prijs 2020

De leden van AICA-Nederland hebben de tentoonstelling van Walid Raad, 'Let's be honest, the weather helped', die in 2019 in het Stedelijk Museum Amsterdam te zien was, als beste tentoonstelling in de periode 2017-2019 in een Nederlands museum verkozen.

Zaalbeeld uit de tentoonstelling van Walid Raad, 'Let's be honest, the weather helped' in het Stedelijk Museum Amsterdam. Foto: Gert Jan van Rooij

De jury noemt Raad in het juryrapport een 'speelse verhalenverteller', en de tentoonstelling, over zeven zalen van het museum, liet de bezoeker 'bungelen in je oordeel of deze tentoonstelling nou geestig of zeer verontrustend is. (…) Overdonderend, maar zonder belerend vingertje, zat het Stedelijk Museum met de tentoonstelling bovenop deze tijd waarin mensen, culturen en gedachten in transit zijn. De tentoonstelling liet zien dat ergens in de reis tussen ‘oost’ en ‘west’ altijd iets verloren gaat, en er ook altijd iets bij komt.'

Read more

AICA-Prijs 2020: stem op uw favoriete tentoonstelling in Nederland

Ieder jaar looft AICA Nederland een prijs uit aan afwisselend een Nederlandse instelling, tentoonstelling of publicatie van de afgelopen drie jaar. Tot en met vorig jaar heette die prijs de AICA-oorkonde, vanwege de herkenbaarheid heeft het bestuur de prijs vanaf nu omgedoopt tot AICA-prijs. Dit jaar gaat de prijs naar een in Nederland georganiseerde tentoonstelling. Een jury deed de voorselectie, de uiteindelijke keuze is aan de leden, dus aan u.

De AICA-prijs wordt dit jaar uitgereikt aan een tentoonstelling die zich op een bijzondere manier heeft onderscheiden op het gebied van beeldende kunst in de jaren 2017, 2018 en 2019. Op 30 september 2020 heeft de jury tijdens de Algemene Ledenvergadering de volgende shortlist gepresenteerd (in chronologische volgorde):

Read more

Laudatio voor Sandra Kisters door Marek Wieczorek

Bij de uitreiking van de AICA-Oorkonde 2018 aan Sandra Kisters, op vrijdag 8 maart 2019 in De Ateliers in Amsterdam, voor haar boek 'The Lure of the Biographical: On the (Self-) Representation of Modern Artists' (Valiz, 2017) sprak Marek Wieczorek, Associate Professor of Modern and Contemporary Art History aan de University of Washington, Seattle, VS, een laudatio uit, met de titel 'Levenslessen'. Daarin gaat hij in op de vraag: wat leren we van het schrijven over iemands leven? Daarbij geeft hij voorbeelden van Mondriaan en Picasso, en staat langer stil bij de studie van Benjamin Binstock over 'Vermeer's Family Secrets' en de schilderijen van Maria Vermeer. (Afbeelding links: Maria Vermeer?, Portret van een jonge vrouw, ca. 1672. New York, Metropolitan Museum)

Aangezien de laudatio oorspronkelijk in het Engels is geschreven, heeft AICA de tekst laten vertalen en de Nederlandse tekst kunt u nu in PDF hieronder downloaden.

AICA Jaarvergadering 30 september

Wanneer kunstcritici en cultuurrecensenten naast de kwestie schrijven, wanneer kunstenaars zich alleen maar naar de sterren lanceren zonder op aarde terug te keren. Wanneer politici cultuur tot historische canon en internationale top beknibbelen; op dat moment breekt de spanningsboog waarop elk samenleven vibreert. Aders slippen sluipend dicht. Leven vernauwt tot overleven.

Pascal Gielen, bij de oproep voor de Prijs voor de Jonge Kunstkritiek in De Groene Amsterdammer, 30 mei 2020.

Beste leden van AICA-Nederland,

Zoals cultuursocioloog Pascal Gielen afgelopen mei al enigszins onheilspellend schreef, is er dit jaar in korte tijd veel veranderd in het cultuurlandschap. Kunstenaars, musici, theatermakers en ook critici zagen de sector niet alleen veranderen, ze maken zelf ook onderdeel uit van het landschap. Na de culturele kaalslag na de bezuinigingsronde van 2010 is het andermaal tijd voor herbezinning: welke rol kan de kunstkritiek spelen? De AICA-jaarvergadering is niet alleen een vast agendapunt voor een vereniging als de onze, het is ook een gelegenheid om samen te komen in een periode dat dit minder vanzelfsprekend voorkomt, en andere kunstcritici te zien en spreken.

Het bestuur nodig u dan ook graag uit op woensdag 30 september 2020 in het Lloyd Hotel, Amsterdam. De vergadering begint om 18:30 uur, u bent welkom vanaf 18:00 uur. Aansluitend, uiterlijk om 20:30 uur, is er een borrel en de mogelijkheid te dineren op eigen kosten. Het bestuur zal erop toezien dat iedereen voldoende afstand kan en zal houden.

Graag verzoeken we u, ook namens het Lloyd Hotel, om u zich van tevoren aan te melden per mail (aicanederland@gmail.com). U kunt ook aangeven of u wilt blijven dineren. Als het aantal aanmeldingen de capaciteit overschrijdt, dan proberen we een livestream en/of opname op te zetten.

Een aantal agendapunten:

– De nieuwe bestuursleden van AICA Nederland, Esther Darley (penningmeester), Koen Kleijn (algemeen bestuurslid) en Matisse Huiskens (secretaris) stellen zich voor.

– Naast onder andere een verslag van de off- en online activiteiten van AICA Nederland en AICA International en een presentatie van de plannen van AICA Nederland voor het komende jaar is het bestuur verheugd dat de jury voor de AICA-prijs 2020 de drie nominaties voor de categorie tentoonstellingen in de periode 2017-2019 bekend zal maken en toelichten. Alle leden van AICA Nederland kunnen hierna via e-mail hun stem uitbrengen op een van de drie tentoonstellingen, u krijgt hierover uiteraard bericht. De jury bestaat uit Steven Aalders, Machteld Leij en Sophia Zürcher.

We hopen u woensdag 30 september te zien in het Lloyd Hotel. De agenda, begroting, jaarrekening en notulen van de afgelopen jaarvergadering worden u hieraan voorafgaand nog toegezonden.

Met vriendelijke groet,

Het bestuur van AICA-Nederland

Joke de Wolf (voorzitter)

Esther Darley (penningmeester)

Matisse Huiskens (secretaris)

Koen Kleijn (algemeen bestuurslid) Arjan Reinders (algemeen bestuurslid)

Kunstkritiek onder druk. 52e AICA-conferentie in Keulen en Berlijn, oktober 2019

Met een vol programma, verdeeld over Keulen en Berlijn, nodigde AICA Duitsland alle 5000 AICA-leden in oktober uit. Het thema was actueel én universeel: Kunstkritiek in tijden van populisme en nationalisme. Alle programma-onderdelen zijn inmiddels via deze link op Youtube terug te kijken. Maar AICA-Nederland was ook fysiek aanwezig, voorzitter Joke de Wolf schreef een verslag. (klik als u de rest van het bericht niet ziet, op 'Lees verder', linksonder de foto)

Yilmaz Dziewior, directeur van het museum Ludwig in Keulen, hield naar eigen zeggen heel bewust een korte toespraak: het ging hier om de kunstkritiek, niet om het museum
Read more